को हुन् बाइडेन : रकस्टार राजनीतिज्ञदेखि अनुभवी कुटनीतिज्ञसम्म

काठमाडौं । अमेरिकाको ४६ औं राष्ट्रपतिको रुपमा जो बाइडेनले सपथ लिएका छन् । पदासिन राष्ट्रपतिलाई हराउने पहिलो उम्मेदवार हुन् उनी । सन् २००९ देखि २०१७ सम्म उनी बाराक ओबामा प्रशासनमा उपराष्ट्रपति थिए । सन् १९७३ देखि २००९ सम्म डेलावेयरबाट निरन्तर सिनेटर समेत बने ।

सन् १९८८ मा पनि उनले राष्ट्रपतिय प्रत्यासीका लागि चुनावी अभियान चलाएका थिए । त्यतिबेला समेत उनी बलिया दाबेदार थिए तर, बेलायती राजनीतिज्ञ नील किनकको भाषण चोरीको आरोप लागेपछि बाइडेनले अभियान त्यागे ।

परराष्ट्र नीतिमा उनको दशकौं लामो अनुभव छ । सिनेटको विदेश नीति सम्बन्धी समितिका प्रमुख समेत रहेका बाइडेनले ४५ वर्ष लामो राजनीतिक करियरमा विश्वका अधिकांश अग्रणी नेतालाई भेटेका छन् ।

कुटनीतिक अनुभव बलियो भएकाले उनले विदेश नीतिमा कस्तो कदम चाल्छन् यसले महत्वपूर्ण अर्थ राख्छ । सन् १९१९ मा उनले पहिलो खाडी युद्धको विपक्षमा मतदान गरेका थिए भने २००३ को इराक आक्रमणको पक्षमा मतदान गरेका थिए । तर, पछिल्लो समय उनी इराक नीतिको विपक्षमा उभिए ।

ओसामा बिन लादेनलाई पक्राउ गर्ने सम्बन्धी अप्र्रेसन नगर्न उनले तत्कालिन राष्ट्रपति बाराक ओबामालाई सुझाव दिएका थिए । तर, उक्त अमेरिकी कारबाहीमा लादेन मारिए ।

मतदाताको मनस्थिती बुझेर भाषण गर्ने नेतामध्ये पर्छन् बाइडेन । तर, उनको भाषण विवादभन्दा टाढा छैन । आफ्ना पुर्खाहरु पेन्सिलभेनियाको एउटा कोइलाखानीमा काम गर्ने भन्दै उनले एकपटक भाषण गरे । तर, पछि यो गलत ठहरियो ।

सन् २०१२ मा राजनीतिक अनुभवबारे बोल्दै उनले आफूले आठजना राष्ट्रपतिलाई चिनेको र तीमध्ये तीनजनासँग आफू निकट रहेको बताए । यो दाबी गलत भएको र उनी विचार बिनै बोलेको बताइन्छ । उपराष्ट्रपति हुँदा उनले आफूहरुका कारण ३० प्रतिशत हानी हुनसक्ने सम्भावना रहेको बताएका थिए ।

मतदातामाझ घुलमिल हुनसक्ने स्वभावका बाइडेन कामदार एवं मजदुरवर्गलाई आकर्षित गर्न सक्छन् । कुनै रकस्टारले जस्तो अँगालो मार्ने वा फोटो खिचाउँछन् र समर्थकसँग हात मिलाउँछन् । तर, उनको स्पर्श गर्ने बानीलाई लिएर कतिपय प्रश्न उठेका छन् ।

गतवर्ष बाइडेनले आफूहरुलाई अनुचितरुपमा स्पर्श गरेको, अंगालो हालेको, चुम्बन गरेको भन्दै आठ महिलाले आरोप लगाएका थिए । सामान्य मानिससँग निकटता देखाउने उनको आत्मीय शैलीका कारण बाइडेनले राम्रो गर्ने उनका समर्थकको आशा छ ।

सन् १९४२ नोभेम्बर २० मा बाइडेन जन्मिएका हुन् । उनका पहिलो पत्नी नेलिया र नाओमीले कारण दुर्घटनामा ज्यान गुमाए । दुई छोरा बो र हन्टर घाइते भए । सिनेटमा पहिलो चुनाव जितेपछि सपथ लिने तयारी गर्दागर्दै नेलिया र नाओमीले ज्यान गुमाएका थिए ।

पारिवारिक शोकमा डुबेका बाइडेनलाई अमेरिकीले सहानुभूति राख्छन् तर, उनको राष्ट्रपति कार्यकालमा यो सहानुभूति कायमै रहन्छ वा हुँदैन भन्ने कुरा चाहिँ उनको काम गर्ने शैलीमा निर्भर हुनेछ ।

उनका छोरा हन्टर बाइडेनले बुवाको राजनीतिमा समस्या थपिदिएका छन् । हन्टर पहिले कानुन व्यवसायी थिए । पछि उनको व्यक्तिगत जीवन समस्याग्रस्त भयो ।

बाइडेनले राजनीतिमा पहिलो पाइला चाल्दा अहिलेका कैंयन मतदाता जन्मिएकै थिएनन् । बाइडेनले अमेरिकी सिनेटको चुनाव सातपटक जितेका छन् । उनकी पहिलो पत्नीले उनले लागुऔषध तथा मदिरा प्रयोग गरेको अनि मोजमस्तीमा लागेको विषयलाई सम्बन्ध विच्छेदको कारणको रुपमा प्रस्तुत गरेकी थिइन् ।

बाइडेनका दृष्टिकोण डेमोक्र्याटिक पार्टीका युवा कार्यकर्ताले भने रुचाउँदैनन् । उनीहरुले बर्नी स्यान्डर्स वा एलिजावेथ वारेनका जस्ता कट्टर युद्धविरोधी अडानको समर्थन गर्छन् । धेरै अमेरिकीको इच्छा विपरित उनी शान्तिप्रिय पनि लाग्न सक्छन् ।