प्रदेश १ मा फैसलाको असरः होला त शेरधन राईको संकटमोचन ?

विराटनगर । सर्वोच्च अदालतको फैसलाबाट साविकका नेकपा एमाले र नेकपा माओवादी केन्द्र अस्तित्वमा आएसँगै प्रदेश १ का मुख्यमन्त्री शेरधन राईलाई राहत मिलेको छ । अविश्वास प्रस्तावको सामना गर्न डराइरहेका उनी अब आफ्नो पक्षमा बहुमत पुग्नेमा आशावादी देखिएका छन् ।

कुल ९३ सदस्य रहेको प्रदेश १ मा साविकको एमाले एक्लैको ५१ सिट रहेको छ । माओवादी केन्द्रको १६ सिट रहेको छ । अदालतले तत्कालीन एमाले र माओवादीको एकता भंग गरिदिएपछि मुख्यमन्त्री राई डेञ्जर जोनबाट बाहिर निस्केका छन् ।

नेकपाका संसदीय दलका प्रमुख सचेतक बुद्धिकुमार राजभण्डारीले अदालतको फैसलापछि प्रदेश १ मा एमालेको एकलौटी सरकार रहेको दाबी गरे । मुख्यमन्त्री राईले दलभित्र विश्वासको मत लिएर एमालेको सरकारलाई निरन्तरता दिने उनको भनाइ छ ।

‘फैसलापछि पार्टी आ-आफ्नो भएकाले अविश्वासको प्रस्तावको औचित्य समाप्त भयो’ उनले भने ।

नेकपा विभाजनपछि गत पुस १२ गते मुख्यमन्त्री राईविरुद्ध अविश्वासको प्रस्ताव दर्ता भएको थियो । प्रस्तावमाथि छलफल गर्न चैत २ गते संसद् बैठक बोलाइएको छ । तर विभाजनले वैधानिकता नपाउँदै आइतबार सर्वाेच्च अदालतले नेकपालाई पुरानै अवस्थामा फर्काएको छ । पुरानै अवस्थामा फर्काएपछि तत्कालीन एमालेबाट निर्वाचित शेरधन राई बहुमतमा छन् ।

प्रदेशमा नेकपाका ६७ जना प्रदेशसभाका सदस्य छन् । यसमध्ये तत्कालीन नेकपा एमालेको ५१ र माओवादी केन्द्रका १६ जना हुन् । फैसलापछि प्रदेशमा नेकपा एमालेको बहुमत देखिएको छ । तर माधव नेपाल समूहले के गर्छ भन्ने प्रष्ट भइसकेको छैन ।

तत्कालीन एमालेभित्र माधव नेपाल समूह ओली समूहभन्दा बलियो थियो । नेपाल पक्षमा ३० र ओली समूहसँग २१ सदस्य थिए । तर २०७४ माघ २६ गते संसदीय दलको निर्वाचनमा ओली समूहका शेरधन राईले २६ मत ल्याउँदै दलको नेतामा निर्वाचित भए । नेपाल समूहका भीम आचार्यले २४ मत पाएका थिए । तत्कालीन एमालेको संसदीय दलको निर्वाचनमा खसेको एक मत बदर भएको थियो ।

तीन वर्षपछि ओली समूहका राईसँग ३० जना सदस्य पुगेका छन् । प्रचण्ड–माधव समूहसँग सभामुख र उपसभामुखसहित ३७ जना प्रदेशसभा सदस्य छन् ।

प्रदेश १ मा ९३ जना प्रदेशसभा सदस्य रहेकोमा नेकपाको ६७, नेपाली कांग्रेसका २१, समाजवादी पार्टीका ३, राप्रपा र संघीय लोकतान्त्रिक राष्ट्रिय मञ्चका एक–एक जना सदस्य छन् । सर्वाेच्चको फैसलापछि पनि मुख्यमन्त्री विरुद्धको अविश्वासको प्रस्तावबाट पछि नहट्ने योजनामा प्रचण्ड–माधव समूह देखिएको छ ।

प्रचण्ड–माधव समूहका नेता इन्द्र आङ्बोले भने, ‘अदालतको फैसलापछि पनि हाम्रो अवस्था उस्तै रहन्छ । अविश्वासको प्रस्तावबाट पछि फर्कने अवस्था छैन ।’

उनले अदालतको फैसलाबाट केही अन्याेल छाएको भए पनि आजकै दिनमा नेकपा एमाले र माओवादी केन्द्र बेग्लाबेग्लै पार्टी हुने अवस्था नरहेको बताए । निर्वाचन आयोगमा दर्ता भएका दलहरु संविधानमा खारेज हुने अवस्था नरहेकाले तत्काल एमाले र माओवादी अस्तित्वमा आउने सम्भावना नरहेको उनको भनाइ छ ।

प्रचण्ड–नेपाल समूहमा को–को

१० भीम आचार्य (एमाले) २ इन्द्र आङ्बो (माओवादी) ३ राजेन्द्र राई (एमाले) ४ सुनिता चौधरी (एमाले) ५ कृष्णकुमारी राई (एमाले) ६. सरिता थापा (एमाले) ७ उपेन्द्र घिमिरे (एमाले) ८. लीलाबल्लभ अधिकारी (एमाले) ९. विजय विश्वास (माओवादी) १०. सावित्रा जोशी (एमाले) ११. नारायणबहादुर मगर (माओवादी) १२. धीरेन्द्र शर्मा (माओवादी) १३ राजन राई (एमाले) १४. जीवन घिमिरे (एमाले) १५. सौभाग्यवती देवी राई (माओवादी) १६. सावित्रा रेग्मी (एमाले) १७. यसोदा अधिकारी (एमाले) १८. खिनु लङ्वा लिम्बू (एमाले) १९. कुसुम श्रेष्ठ (माओवादी) २०. कुशल लिम्बू (माओवादी) २१. गणेश काङ्बाङ (एमाले) २२. मोहनकुमार खड्का (माओवादी) २३. झलकसिंह दर्लामी (एमाले) २४. लक्षुमन तिवारी (एमाले) २५. बलबहादुर साम्सोहाङ (एमाले) २६. पूर्णप्रसाद राई (माओवादी) २७. पूर्णप्रसाद राजवंशी (माओवादी) २८. उमिता विक (माओवादी) २९. होमकुमारी साँवा (एमाले) ३०. सीता थेबे (माओवादी) ३१. रामकुमार राई (माओवादी) ३२. पदमकुमारी गुरूङ (एमाले) ३३. तुलसी न्यौपाने (एमाले) ३४. सरस्वती पोखरेल (माओवादी) ३५. गुलेफुन खातुन (एमाले)

सभामुख प्रदीप भण्डारी (एमाले)

ओली समूहमा

१. शेरधन राई (एमाले ) २. हिक्मतकुमार कार्की (एमाले) ३. जगदिश कुसियैत (एमाले) ४. रामबहादुर मगर (माओवादी) ५. अम्बिरबाबु गुरुङ (एमाले) ६. बुद्धिकुमार राजभण्डारी (एमाले ) ७. सर्वध्वज साँवा (एमाले) ८. नीलम बस्नेत (एमाले) ९. ज्ञानेश्वर राजवंशी (एमाले) १०. एकराज कार्की (एमाले) ११. हिराकुमार थापा (एमाले) १२. अर्जुन राई (एमाले) १३. बृखबहादुर प्रधान (एमाले) १४ बसन्तकुमार बानियाँ (एमाले) १५. आशारत्न जवेगु (एमाले ) १६. अम्बिका थापा (एमाले ) १७. विमल कार्की (एमाले) १८. तेजमान कन्दङ्वा (एमाले ) १९. काजीमान कागते (एमाले) २०. इन्द्रमणि पराजुली (एमाले) २१. विनादेवी राई (एमाले) २२. बसन्तीदेवी यादव (एमाले) २३. श्रीप्रसाद मैनाली (एमाले) २४. गोपालचन्द्र बुढाथोकी (एमाले) २५. जसमाया गजमेर (एमाले) २६. उषाकला राई (एमाले) २७. राजकुमार ओझा (एमाले) २८. उत्तमकुमार बस्नेत (एमाले) २९. निरन राई (एमाले) ३०. कला घले (एमाले) ३१. टंक आङबुहाङ (माओवादी )