महाभूकम्पपछिको ६ वर्ष : ७ लाख ५३ हजार निजी घर पुनर्निर्माण सकियो (भिडियो)

काठमाडौं । निजी आवास पुनर्निर्माणको काम ९३ प्रतिशत पूरा भएको राष्ट्रिय पुनर्निर्माण प्राधिकरणले जनाएको छ ।

प्राधिकरणले शुक्रबार पत्रकार सम्मेलन आयोजना गरी भुकम्प गएको ६ वर्षमा ९३ प्रतिशत निजी आवास पुनर्निर्माण भएको जनाएको हो ।

प्राधिकरणका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत (सीईओ) सुशील ज्ञवालीले भूकम्पबाट क्षति भएका निजी अवास क्षेत्रको पुनर्निर्माणको प्रगति उच्च रहेको बताए । उनले हालसम्म नेपाल सरकार एवं दातृ निकायहरुको समेत गरी २०७७ चैत्र मसान्त कूल ३ खर्ब ५७ अर्ब रुपैँया खर्च भैसकेको जानकारी दिए ।

२०७२ साल बैशाख १२ गते गएको विनाशकारी भूकम्पको  आउने आइतबार ६ वर्ष पूरा हुँदैछ । नेपालमा सो समयमा भूकम्पले क्षति भएको भौतिक संरचनाको पुनर्निमार्ण गर्न राष्ट्रिय पुनर्निर्माण प्राधिकरण गठंन भएको थियो ।

प्राधिकरणले अति प्रभावित १४ जिल्ला र कम प्रभावित १८ वटा जिल्ला गरी ३२ जिल्लाको निजी आवास, शैक्षिक संस्था, स्वास्थ्य, सुरक्षा, भवन, साँकृतिक र सरकारी भवन भूकम्पपछि पुनर्निर्माण शुरू गरेको थियो ।

पत्रकार सम्मेलनमा अनुदान सम्झौता गरेका ८ लाख ११ हजार ७ सय ५४ लाभग्राहीमध्ये घर पुनर्निर्माण शुरु गरेका कुल लाभग्राहीको संख्या ७ लाख ५३ हजार १ सय ४ रहेको र उक्त संख्या ९३ प्रतिशत हुने बताए ।

यस्तै पहिलो किस्ता वितरण ९९.८६ प्रतिशत, दोस्रो किस्ता वितरण ८६.७८ प्रतिशत र तेस्रो किस्ता वितरण ७८.६६ प्रतिशत पुगिसकेको पनि छ ।

प्राधिकरणले दाता सम्मेलनमा प्रतिबद्धता व्यक्त भएको ४ सय १० अर्ब रुपैयाँमध्ये ६७ अर्ब राहत तथा उद्दार एवं अन्य कार्यक्रममा खर्च भएको र भारतीय एक्जिम बैंकतर्फको ४९ अर्ब रुपैयाँ नेपाल सरकारतर्फ स्रोतान्तर भएको हुँदा वास्तविक प्रतिबद्धता रकम जम्मा २ सय ९४ अर्ब रुपैयाँ रहेको छ ।

जस मध्ये २ सय ३८ अर्ब रुपैँयाका लागि सम्झौता भई स्रोत सुनिश्चितता भएको उनले बताए । गैरसरकारी संस्थाहरुसँग करिव ९० अर्ब रुपैँया परिचालनका लागि सम्झौता भई करिव ७२ अर्ब रुपैँया परिचालन भएको छ । यसरी हेर्दा नेपालको पुनर्निमाणमा दातृ निकायबाट प्रतिबद्धता भएको सत प्रतिशत रकम परिचालन हुने सुनिश्चत भएको प्राधिकरणले बताएको छ ।

पुनर्निर्माणका लागि स्वीकृत पञ्चवर्षीय पुनर्निर्माण तथा पुनस्र्थापना योजनाअनुसार परिमार्जित कुल बजेट आवश्यकता ४ खर्ब ८८ अर्ब रुपैंया हो ।

७ हजार ५ सय ७३ पुननिर्माण गर्नुपर्ने शैक्षिक संस्थाहरुमा ६ हजार २ सय ४६ संस्था पुनर्निर्माण सम्मन्न भइसकेका छन् । भने १ हजार ३ सय ७ वटा शैक्षिक संस्था निर्माणाधीन रहेका छन् । १ हजार १ सय ९७ वटा स्वास्थ्य संस्था पुननिर्माण गर्नु पर्नेमा ६ सय ९८ वटा स्वास्थ्य संस्था निर्माण सम्पन्न भएको छ । भने १ सय ४३ वटा स्वास्थ्य संस्था पुनर्निर्माण भइरहेको छ ।

९ सय २० वटा साँस्कृतिक सम्पदा पुनर्निर्माण गर्नु पर्नेमा ४ सय ९० वटा पुनर्निमाण सम्पन्न भएको छ भने ६६ वटा पुनर्निर्माणको क्रममा रहेका छन् । ४ सय १५ वटा सरकारी भवन पुनर्निर्माण गर्ने लक्ष्य लिएकोमा ३ सय ५३ वटा भवनको पुनर्निर्माण सम्पन्न भएको छ ।

भने ३८ वटा भवनको पुनर्निर्माण भइरहेको छ । त्यस्तै, २ सय १६ वटा सुरक्षा निकायको भवन पुनर्निर्माण गर्ने लक्ष्य लिएकोमा २ सय १४ वटा पुनर्निर्माण सम्पन्न भएको छ । भने २ वटा भवन पुनर्निर्माण भइरहेको छ ।