नेपाल ट्रेड युनियन कांग्रेसको १८ बुँदे बजेट सुझाव

काठमाडौं । कोभिड १९ महामारीको दोस्रो लहरले मुलुकमा अप्ठ्यारो परिस्थिति सृजना भएको भन्दै नेपाल ट्रेड युनियन कांग्रेसले अर्थमन्त्री बिष्णु पौडेलाई १८ बुँदे बजेट सुझाव प्रस्तुत गरेको छ ।

मुलुकमा विकसित नयाँ राजनीतिक घटनाक्रमले राजनीतिक, आर्थिक र सामाजिक अवस्था थप जटिल र अनिश्चित भएको भन्दै युनियनले मुलुकको आर्थिक तथा सामाजिक अवस्थामा पर्न जाने बिशेष प्रभाव मध्यनजर गरी यसको व्यवस्थापन तथा न्युनीकरणको लागि आगामी बजेटको केन्द्रित गर्न आग्रह गरेको छ ।

कोरोना भाइरसको प्रकोपसंग सुरक्षित जीवन र जीविकाका लागि संघर्षरत सम्पूर्ण श्रमजीविका लागि आगामी बजेटमा बिशेष चासो रहेको उसको भनाई छ ।
स्वास्थ्य, सुरक्षाको लागि औषधि उपचार, अक्सिजन, शय्या, आईसीयू र भेन्टिलेटर लगायतको अभाव व्यवस्थापनको अतिरिक्त श्रमिकको आय, रोजगार र सामाजिक सुरक्षाको सुनिश्चितता अहिलेको प्रमुख आवश्यकता भएको भन्दै बजेट दिशामा यसतर्फ केन्द्रीत हुने बिश्वास महासंघले लिएको छ ।

कोरोना भाइरस बिरुद्ध संघर्षमा अग्रमोर्चामा खटिएका स्वास्थ्यकर्मी तथा श्रमिकलाई स्वास्थ्य सुरक्षा उपकरणका साथै बीमा कार्याक्रम ल्याइ प्रोत्साहन गर्नुपर्ने युनियनको भनाई छ ।

साना तथा मझौला उद्योग र कृषि क्षेत्रको विकास र विस्तार गरी रोजगारीको सिर्जना गर्ने खालका कार्यक्रम बजेटमा प्रस्तुत गर्न भनिएको छ । कम आय भएका श्रमिक तथा स्वरोजगारलाई आयकर लगायत अन्य कर र कर्जाको व्याज मिनाहा गर्न आग्रह गरिएको छ ।

शिक्षक तथा श्रमिकलाई निःशुल्क कोभिड भ्याक्सिन दिलाउने व्यवस्था गर्न, राष्ट्रिय सेवक कर्मचारीको पारिश्रमिक लगायतको आय कर को सीमा वृद्धि गरी सात लाख कायम गर्न, महंगी र मूल्य वृद्धिको आधारमा राष्ट्रिय सेवक कर्मचारी हरुको पारिश्रमिक समयानुकुल वृद्धि गर्ने महासंघले माग गरेको छ ।

सीप, व्यावसायिक तालिम दिने संस्थाको कार्यक्रमलाई एकद्वार प्रणाली मार्फत संचालन एवं दक्ष जनशक्ति निर्माण गर्न विशेष कार्यक्रम सन्चालन ल्याउन आग्रह गरिएको छ ।

ट्रेड यूनियन र व्यावसायिक संघ, संगठनको प्रतिनिधित्व हुने गरी एक अधिकार सम्पन्न रोजगार प्रर्वद्धन वोर्डको स्थापना गर्न माग गरिएको छ ।

स्थानीयतहमा श्रमिकको पञ्जीकरण गरी परिचय पत्र ९राशन कार्ड० उपलव्ध गराउने र सोही परिचय पत्रका आधारमा अनौपचारिक क्षेत्रका श्रमिकलाई कोभिडसँग सम्बन्धित राहत उपलव्ध गराउने व्यवस्था गर्न भनिएको छ ।

अनौपचारिक तथा स्वरोजगार क्षेत्रका सवै श्रमिकलाई योगदानमा आधारित सामाजिक सुरक्षा योजनामा समावेश गराउन आवश्यक रहेको देखिन्छ ।

त्रीपक्षीय श्रम सल्लाहकार समिति गठन गर्ने, औद्योगिक तथा प्रतिष्ठानस्तरमा सामुहिक सौदावाजीको प्रक्रियालाई नियमित र प्रभावकारीरुपमा अघि बढाउने, महामारीजन्य रोगको सुरक्षाका लागि सवै प्रतिष्ठानतहमा श्रम ऐनको प्रावधान कार्यान्वयनमा ल्याउन , महामारीका कारण रोजगारी गुमाएका, खान वस्न नपाएका तथा विरामी परेका आप्रवासी नेपाली श्रमिकहरुको गन्तव्य मुलुकको दूतावास तथा कुटनीतिक नियोग मार्फत उद्धार गर्नका लागि पर्याप्त बजेट बिनियोजन गर्ने युनियनले सुझाव दिएको छ ।

वैदेशिक रोजगारीवाट फर्किआएका नेपाली श्रमिकको अनुभव, सीप र साधनको प्रयोग गरी स्वदेशमै रोजगारीको सिर्जना र उद्यमशीलताको विकास गरी प्रभावकारी कार्यक्रम ल्याउनका लागि महासंघले आग्रह गरेको छ ।

महामारीको संकटपूर्ण अवस्थामा श्रमिकको रोजगारी तथा सेवा सुविधामा कटौती, विभेद र शोषण हुन नदिन एवं आधारभूत श्रम मापदण्डको सुनिश्चित गर्न अनुगमन तथा निरीक्षण प्रणालीलाई प्रभावकारी बनाउन र बन्द तथा रुग्ण उधोगहरु सन्चालन गर्नका लागि आवश्यक बजेटको व्यवस्था गर्न नेपाल ट्रेड युनियन कांग्रेसले आग्रह गरेको छ ।