स्कटल्यान्डले युरो २०२० बाट के सिक्यो ?

काठमाडौं । २३ वर्षपछि स्कटल्यान्डले ठूलो प्रतियोगिता- युरो २०२० मा स्मरणीय ९ दिन बितायो ।

तर, क्रोएसियाविरुद्ध अन्तिम खेलमा पराजित भएसँगै स्कटल्यान्डको युरो २०२० यात्रामो समापन रमाइलो रहेन । ह्याम्पडेनमा पराजित भएसँगै स्टिभ क्लार्कको नेतृत्वमा रहेको स्कटल्यान्डले उच्च मनोबलसहित रोमाञ्चक प्रदर्शन गरे पनि समूह चरणभन्दा अगाडिको यात्रा तय गर्न सकेन।

तर, प्रतियोगिताका दौरान पिचमा र स्कटल्यान्ड देशभर देखिएको उत्साहले भने स्टिभ क्लार्कको टोलीलाई अझै ठूला उपलब्धि हासिल गर्नका लागि भोक जगाएको छ ।

युरोको निराशालाई एकातिर राखेर स्कटल्यान्ड विश्वकपमा छनोट हुने बहस अर्कोतिर सुरु भएको छ ।

२३ वर्षपछि ठूला प्रतियोगितामा फर्किएको स्कटल्यान्डले के सिक्न सक्छ ?

गिल्मोर खेल्नुपर्छ

ओके, स्कटल्यान्डले नकआउटमा पुगेर इतिहास बनाउन सकेन तर उनीहरूसँग वेम्ब्ली सधैं रहने छ । इङ्ल्यान्डविरुद्ध एकदमै आवश्यक रहेको गोलरहित बराबरीमा खेल्दा स्कटल्यान्डका लागि पहिलो पटक सुरुआती-११ मा परेका बिली गिल्मोर ‘स्टार अफ दी म्याच’ चुनिए । उनको प्रदर्शन स्कटल्यान्डले हासिल गरेको एक अंकको आधार स्तम्भ थियो । त्यो स्टेज कठिन थियो, न त धेरै अपेक्षा नै थिए । तर, २० वर्षीय गिल्मोरले स्कटल्यान्डलाई त्यो दिए… र त्यसपछि …!

मैदानमा रहेका सबैभन्दा कान्छा खेलाडी गिल्मोर खेलमा बल मागिरहेका थिए, खेल आफ्नो नियन्त्रणमा लिइरहेका थिए, ट्याकल गरिरहेका थिए । उनको त्यो खेलमा स्कटल्यान्डको भविष्य देखिन्थ्यो ।

गिल्मोरले चेक रिपब्लिकविरुद्ध २-० गोलको पराजित भएको खलमा पनि स्कटल्यान्डको सुरुआती-११ मा सायद मौका पाउनुपर्थ्यो । जसको नजिता स्कटल्यान्डका लागि अन्त्यमा घातक सावित भयो ।

इङ्ल्यान्डविरुद्धको उत्कृष्ट प्रदर्शनपछि गिल्मोरले क्रोएसियाविरुद्धको खेल सुरुआत गर्ने निश्चित थियो । तर, कोरोना भाइरस संक्रमित भएसँगै त्यो सम्भावनामा पूर्णविराम लाग्यो । त्यो गिल्मोर र स्कटल्यान्डका लागि परीक्षणको एकदमै निर्दयी पोजिटिभ नतिजा थियो । स्कटल्यान्डले नचाहेएको एक मात्र पोजिटिभ नतिजा त्यही थियो ।

त्यसलाई बिर्सौं, जब सेप्टेम्बरमा विश्वकप छनोट पुनः सुरु हुन्छ, बिली गिल्मोर स्कटल्यान्डको पहिलो रोजाइमा हुनुपर्छ । उनले इङ्ल्यान्डविरुद्ध खेलेको ९० मिनेट उनी विशेष सदस्य हुन् भन्ने प्रमाणित गर्न पर्याप्त थियो । र, स्कटल्यान्ड गिल्मोरसहित राम्रो टिम हो भन्नेमा शंका छैन ।

सशक्त आक्रामक क्षमता आवश्यक

स्कटल्यान्डका लागि गोलका अवसर सिर्जना गर्नु समस्या होइन, तर त्यसलाई सदुपयोग गर्नु चाहीँ ठूलो समस्या हो । क्लार्कको स्कटिस टोलीले युरो २०२० का तीन खेलमा ४१ पटक विपक्षी टोलीमाथि आक्रामण गरेको छ । तीमध्ये १२ प्रहार गोलपोस्टमा परेका थिए भने एक मात्र प्रहार गोलमा परिणत भएको थियो ।

चेक रिपब्लिकविरुद्धको खेलमा स्कटल्यान्डका खेलाडीले गरेको प्रहार पोस्टमा लागेर फर्र्किको थियो भने इङ्ल्यान्डविरुद्धको खेलमा गोल लाइनबाट बल क्लियर भएको थियो । क्रोएसियाविरुद्धको खेलमा भने जोन म्यागिनले नजिकैबाट गरेको प्रहार बल आकाशिएको थियो ।

मौका पाए पनि स्कटल्यान्ड त्यसको सदुपयोग गर्न तत्पर र सफल देखिएन । यो स्तरका प्रतियोगितामा त्यस्ता कुराले एकदमै फकर पार्छ । स्कटल्यान्ड दुई स्ट्राइकर खेलाउँदा अझै बढी प्रभावकारी देखिन्थ्यो । पहिलो खेलमा चेक गणतन्त्रविरुद्ध खेलमा चे आडम्सलाई सुरुआती ११ मा नराखेका क्लार्कले आफ्नो निर्णय पहिलो हाफको समाप्तिसँगै परिवर्तन गरेका थिए । त्यसपछि दुई खेलमा पनि क्लार्कले दुवै फरवार्डलाई सुरुआती-११ मा खेलाए ।

स्कटल्यान्डबाट पहिलो पटक ठूला प्रतियोगिता खेलेका आडम्सले पछिल्लो तीन महिनामा ७ अन्तर्राष्ट्रिय क्याप जितिसकेका छन् । लियोनका फरवार्ड लिन्डोन डाइक्स र आडम्सले आफ्नो सतप्रतिशत नदिएको आशंका छैन । तर, उनीहरूको फिनिसिङमा भने अझै निखार आउनु आवश्यक देखिन्छ ।

डाइक्सले चेक रिपब्लिकविरुद्धको खेलमा ८ यार्डबाट सोझै चेक गोलकिपर थोमस भाच्लिकलाई प्रहार गर्दा स्कटिस समर्थकको निराशा चरम उत्कर्षमा देखिन्थ्यो ।

त्यस्तै अवस्थामा आत्मविश्वास नभएर देखिने फिनिसिङमा त्यो समस्या यो स्तरका प्रतियोगितामा मान्य हुँदैनन् । त्यस्तै, पहिलो खेलमा कप्तान एन्डी रोबर्टसनले एउटा सजिलो मौका खेर फालेका थिए । जे भए पनि स्कटल्यान्ड गोल गर्न सक्ने टोलीको रूपमा आफूलाई ढाल्नुपर्ने खाँचो देखिन्छ ।

डाइरेक्ट अप्रोचको नतिजा अपेक्षाकृत भएन

स्कटल्यान्डका दुई हारमा एउटै कुरा- फरवार्डका लागि सप्लाई भएका लामा पास देखिन्थ्यो ।

चेक रिपब्लिक र क्रोएसियाविरुद्धको खेलमा प्रयोग गरिएको रणनीति वेम्ब्लीमा इङ्ल्यान्डविरुद्धको ‘टाइट पासिङ’ ट्याकटिसभन्दा विल्कुल फरक थियो । स्कटल्यान्डको मिडफिल्ड बलियो पक्ष हो । तर, दुई खेलमा डाइरेक्ट लामो पासको एप्रोचले त्यसलाई किल गर्‍यो । गिल्मोर, म्याकगिन, कालुम म्याकग्रेगोर बल पोसेसनमा लिएर पास खेल्नमा कम्फर्टेबल छन् ।

पास खेलेर आक्रामणका अवसर सिर्जना गर्नमा पनि स्कटिस मिडफिल्ड सक्षम देखिन्छ ।

स्कटल्यान्डले अपेक्षा गरेअनुसार नतिजा हासिल गर्न टोलीमा क्षमतावान् खेलाडीको प्रयोग गरेर आफ्नो स्ट्रेन्थको फुटबल खेल्नु उचित हुन्छ ।

खेलको अवस्था रिड गर्न नसकेको स्पष्ट देखियो

दोस्रो हाफमा क्रोएसियाले स्कटल्यान्डलाई परास्त गर्दै आफ्नो भाग्य चम्कायो । लुका मोड्रिकको उत्कृष्ट प्रदर्शन प्रेरित क्रोएसियाले सन् २०१८ विश्वकपको फाइनलसम्म पुगेको टोलीको क्लास पनि देखायो ।

त्यो खेल दुवै टोलीका लागि जित्नै पर्ने थियो । जब स्कटल्यान्डले पहिलो हाफ सकिन लाग्दा खेलमा बराबरी गर्‍यो, क्रोएसिया अत्तालिएन । बरु, क्रोएसिया पुनः खेलमा हाबी भयो र खेलमा प्रभुत्व जमायो ।

पाँच जना डिफेन्डर खेलाए पनि रक्षापंक्तिमा भएका गल्तीले स्कटल्यान्डको हार टार्न सकेन । चेक रिपब्लिकविरुद्धको खेलमा पनि स्कटल्यान्डले त्यहि भोगेको थियो । प्याट्रिक शिकले मैदानको बीचभागबाट गरेको गोलमा स्कटिस गोलकिपर डेविड मार्सलले आफ्नो स्थान नछाडेको भए अवस्था फरक हुन्थ्यो ।

प्रतियोगिताअघि स्कटल्यान्डका लागि सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण खेल चेक रिपब्लिकविरुद्धको र त्यो खेलमा नतिजाको पनि अपेक्षा गर्न सक्ने आंकलन गरिएको थियो । र, अन्त्यमा त्यो खेल महत्त्वपूर्ण थियो भन्ने पनि सावित भयो ।

यी सबै पीडादायी क्षणहरू स्कटल्यान्डका लागि नयाँ पाठ सिक्ने अभ्यास भयो । त्यसका अतिरित्त स्कटल्यान्डले २३ वर्षपछि ठूला प्रतियोगिताको अनुभव लिने मौका पनि पायो ।

अनुभव बटुलेको स्कटल्यान्डले यस्ता प्रतियोगितामा कहिले काहीँ घुम्न आउने टोली मात्रै हाइन भन्ने प्रमाणित गर्न युरो २०२० बाट धेरै कुरा सिकेको छ ।

नयाँ सुरुआतको आधार

स्कटल्यान्डको युरो २०२० को समूह चरणसम्मको मात्रै यात्रा- कम नआँकिएको टोली र सम्हालिन नसकेको टोलीको रूपमा मिश्रित रह्यो ।

तीन मध्ये दुई खेल घरेलु मैदानमा खेलेको र तेस्रो स्थानमा रहेर पनि नकआउटमा पुग्ने सम्भावना भएको स्कटल्यान्डले समूह चरण पार गरेर इतिहास रच्ने सुन्दर मौका गुमायो । क्लार्कको ट्याक्टिस र खेलाडी छनोट पनि नजिकबाट एक्सपोज भयो ।

यी सबै निराशाका बाबजुद स्कटल्यान्डले  सन् १९९८ पछि पहिलो पटक ठूला प्रतियोगिताको अनुभव लियो । र, यो अनुभव एउटा नयाँ उचाईसम्म पुग्नका लागि नयाँ सुरुआत हुन सक्छ ।

क्लार्कको नेतृत्वमा स्कटल्यान्डले २ वर्षमा २४ खेल खेलिसकेको छ । क्लार्कको टोलीका लागि यो अन्तिम अवसर होइन । बरू स्कटिस टोली अझै सुधार गरेर आफूलाई सशक्त बनाउन सक्ने परिस्थितिमा छ ।

गिल्मोर, नाथान प्याटरसन र डेभिड टर्नबल स्कटिस टोलीका उज्ज्वल भविष्यका रूपमा उदाएका छन् । र, रेगुलर टोलीमा स्थान बनाएर आफूलाई अझै उत्कृष्ट सावित गर्न पनि सक्नेछन् ।

युरो २०२० मा क्लार्कले छनोटका गरेका २६ मध्ये तीन गोलकिपर र सेन्टर ब्याक डेक्लान गल्लाघर मात्रै ३० वर्ष नाघिसकेका खेलाडी थिए ।

यो युरोले स्कटल्यान्डलाई नयाँ पाठ पढाएको छ । र, स्कटल्यान्डको यो टोलीबाट उत्कृष्टताको प्रदर्शन अझै बाँकी छ ।

बिबिसीबाट