‘एमालेविरुद्ध ग्राण्ड डिजाइन शुरु भयो, ओलीले अहंकार र नेपालले कुण्ठा त्याग्नुपर्छ’

काठमाडौं । योगेश भट्टराई पछिल्लो समय एमालेभित्रको राजनीतिमा एक प्रकारले तटस्थ छन् । यद्यपी उनी माधव नेपाल समूहका आन्तरिक बैठकहरुमा सहभागी भइरहेकै छन् । पार्टी एकताको लागि भनेर शेरवहादुर देउवलाई प्रधानमन्त्री बनाउन हस्ताक्षर पनि नगरेका भट्टराई आइतवार विश्वासको मत दिने बेला संसद छाडेर हिँडे । माधव नेपालसहितको छलफलमा एकमत हुन नसकेपछि यसअघि वार्ता कार्यदलमा रहेकासहित १० जना एमाले सांसद कतै मत नदिने भनी हिँडेका थिए ।
कतै पनि भोट नहाल्नुको कारण के हो ? भट्टराईसँगै नेपाल प्रेसले गरेको संक्षिप्त प्रश्नोत्तर,नेपाल टकमा ।

संसदमा ‘नो भोट’को व्यवस्था हुँदाहुँदै तपाईंहरु बाहिरिनु भयो । माधव नेपाललाई ‘कन्भिन्स’ गर्न नसकेर हो ?

केपी ओलीलाई कन्भिन्स गर्न नसकेर हो ।

यसमा केपी ओलीको कुरा कसरी आयो ?

पहिलो कुरा, पार्टी अध्यक्षले यस विषयमा छलफल नै गर्नु भएन । पार्टीको आधिकारिक मञ्चमा यस विषयमा छलफल नै भएन । यदि आधिकारिक मञ्चमा हामी सबैको उपस्थिति भएको भए पार्टी एक धारणामा जानसक्थ्यो, जान्थ्यो।

दोस्रो, अहिलेको अवस्थामा नेकपा (एमाले)को एकतालाई बचाउन र नेकपा एमाले एकै ठाउँमा बस्ने स्थिति उत्पन्न भएको सन्दर्भमा एउटा जिम्मेवार प्रतिपक्षको भूमिका निर्वाह गर्नुपर्ने सन्दर्भमा सत्तापक्षलाई मतदान गर्न हुँदैनथ्यो । स्वभाविक रुपमा एमाले प्रतिपक्षमा बस्थ्यो ।

अर्को विकल्प एमालेसँग एउटा जिम्मेवार प्रतिपक्षका रुपमा शेरबहादुर देउवाका काम, कारबाहीलाई हेर्ने एउटा मौका पनि थियो । फ्लोरबाट सर्मथन गरेर प्रतिपक्षमा पनि बस्न सक्थ्यो । यसले पार्टी अझै एकतावद्ध हुन्थ्यो । एक ठाउँमा उभिन सकिन्थ्यो ।

यी विभिन्न विकल्पमा अध्यक्षले छलफल नै गर्न चाहनु भएन । र, अहिलेको अवस्थामा एमालेको एकतालाई रक्षा गर्नुपर्ने प्रमुख दायित्व पनि भएको हुनाले र पार्टी भित्र एक मत बन्न नसकेको अवस्थामा प्रधानमन्त्रीको पक्षमा मतदान गर्न सक्ने अवस्था भएन । यसले पार्टी एकतालाई झन कमजोर गर्ने र पार्टी भित्रको एकताको परिस्थिति झन कमजोर गर्ने अवस्था आउथ्यो ।

त्यसकारण पार्टी एकताको महत्वलाई ध्यान दिँदै पार्टी एकता चाहिँ संवादहीनताको अवस्थामा नहोस् । कुनै न कुनै नेतृत्वको एउटा पंक्तिबाट संवादलाई निरन्तरता दिन सकियोस् भनेर हामी केही साथीहरुले मतदानमा भाग नलिने निर्णय गरेका हौं ।

पार्टीले विपक्षमा जाने भनेर निर्णय गरेको थियो, त्यो निर्णयमा गएको भए पनि हुन्थ्यो नि ?

त्यसमा जान पनि त उहाँले छलफल गर्नुपर्‍यो नि ! उहाँले छलफल नै गर्न चाहनु भएन ।

विपक्षमा मतदान गर्न माधव नेपाललाई ‘कन्भिन्स’ गर्न सक्नु भएन ?

महन्थ ठाकुर पक्षले समेत देउवालाई मतदान गर्ने भनिसकेपछि माधव नेपाललाई पनि हामीले आफ्नो निर्णय पुर्नविचार गर्न भन्यौं । उहाँ त्यसमा तयार हुनु भएन । र, त्यो कुरा केपी ओलीको तर्फबाट माधव नेपाललाई प्रस्ताव पनि भएन । लचकताका साथ अध्यक्षको प्रस्ताव जानुपर्थ्याे यस्तो बेलामा ।

अध्यक्ष अलिकति लचक भएर संसद जोगाउने तपाईंहरुको उदेश्य हो, संसद जोगिइ हाल्यो, यस्तो बेलामा हामी एक ठाउँमा बसौं । तपाईं हामी विपक्षमा उभिउँ भन्ने प्रस्ताव राख्न सक्नुहुन्थ्यो नि !

यसले अब पार्टी एकतामा सहज अवस्था आउला त ?

पार्टी एकताको विकल्प छैन् । आज (आइतवार राति)को घटनाबाट एउटा अध्याय सिद्धिएको छ एमालेभित्र । अब नयाँ अध्याय शुरु हुन्छ । त्यो नयाँ अध्याय एकताको हुन्छ । र, त्यो एकताको अध्यायमा अध्यक्ष ओलीले आफ्नो अहंकारलाई त्याग्नुपर्छ । बरिष्ठ नेता नेपालले पनि आफ्नो कुन्ठालाई त्याग्नुपर्छ । अध्यक्षले अब आफूलाई जमिनमा उभ्याउनुपर्‍याे ।

यथार्थ स्थिति के हो, त्यसलाई समीक्षा गरेर कार्यदलबाट प्रस्ताव गरेको १० बुँदे सहमतिलाई सामूहिक निर्णयको माध्यमबाट कार्यान्वयन गर्ने प्रतिवद्धता जनाउनुपर्‍याे ।

१० बुँदेको अपनत्व लियौं भनेर अस्तिको बैठकमा अध्यक्ष ओलीले भन्नु भएको छ । तर, माधव नेपालले चाहिँ त्यसमा सहमति जनाउनु भएन भनेर कार्यदलका दुई जना नेताहरुले भन्न्नुभयो नि ?

कार्यदलमा जे सहमति भएको थियो, त्यो सहमति अनुसार कार्यान्वयन भएको होइन त्यो । कार्यदलको सहमति अब यो १० बुँदेलाई पार्टी स्थायी कमिटीको संयुक्त बैठकबाट अपनत्व लिने हो । पार्टी स्थायी कमिटीमा माधव नेपाल र उहाँका मानिसहरुको अनुपस्थितिमै गर्ने भनिएको होइन् । सबैको उपस्थितिमा त्यसको अपनत्व लिने भनिएको हो । त्यो वातावरण अध्यक्षले बनाउनुपथ्र्यो, बनाउनु भएन । त्यो वातावरण बनाउन माधव नेपालले पनि ‘प्रो एक्टिभ’ भूमिका खेल्नुपथ्र्यो । उहाँले पनि त्यो भूमिका खेल्नु भएन ।

१० बुँदेमा माधव नेपालको असमति होइन ?

असहमति हुनै सक्दैन त्यसमा । उहाँले खटाएका प्रतिनिधिले गरेको सहमतिमा उहाँको कसरी असहमति हुन सक्छ ? त्यसको कार्यान्वयन प्रक्रियामा उहाँको असहमति हो । कार्यान्वयन प्रक्रियामा सँगै बसेर निर्णय गर्नुपर्थ्याे भन्ने कुरा हो । अब नयाँ एकताको ढोका खोल्नुपर्छ एमालेमा । एमालेलाई एक्ल्याउने एउटा ग्रान्ड डिजाइन शुरु भएको जस्तो देखिन्छ । केपी कमरेडको अहंकारले पनि त्यसलाई थेग्न सक्दैन । राष्ट्रिय राजनीतिबाट एमाले अलग हुनुहुँदैन । किनारामा जानुहुँदैन ।

देउवालाई विश्वासको मत दिनेहरुलाई पनि समेटेर लानुपर्‍यो ?

विश्वासको मत दिने, नदिने सन्दर्भमा सर्वोच्च अदालतले सबैलाई विवेक प्रयोग गर्न स्वतन्त्रता दिएको थियो । मान्छेले आफ्नो मत जाहेर गरे । मेरो भनाइ त्यस्तो गर्नुहुँदैनथ्यो भन्ने हो । त्यसमा अध्यक्षको पहल नभएपछि त्यो अध्याय सकियो । अब नयाँ अध्यायबाट शुरु गर्नुपर्छ ।