पोखरा महानगर : गण्डकीका दुई गुटले खोजे भाग, विकल्पमा मञ्जुको माग
पोखरा । नेकपा एमालेका उपमहासचिव पृथ्वीसुब्बा गुरुङले विहीबार सचिवालय बैठकका निर्णय सार्वजनिक गर्ने क्रममा गण्डकी र लुम्बिनीको हकमा अझै पनि एक सांसदका कारण प्रदेश सरकार बन्ने र भत्किने सम्भावना रहेको भन्दै प्रदेशसभा सदस्यलाई स्थानीय तहको उम्मेदवार नबनाइने बताए ।
उनको सो भनाइले पोखराको मेयरमा सिफारिस भएका १२ जनामध्ये प्रदेशसभा सांसद कृष्ण थापा र राजीव पहारीको ‘च्याप्टर क्लोज’ भएको समाचार आएपछि गण्डकीको राजनीतिमा तरंग सिर्जना भयो । कृष्ण थापाले तत्कालै आफूलाई रोक्ने उद्देश्यले गुरुङले यस्तो खेल खेलेको आरोप लगाए ।
गण्डकी प्रदेशसभामा एमालेका २७ जना सांसद छन् । स्वतन्त्र सांसद दीपक मनाङेका कारण बनेको गठबन्धन सरकार कुनै पनि बेला ढल्ने भएकाले एमालेले प्रदेश सांसदलाई राजीनामा गराएर पोखराको मेयरमा उम्मेदवार नबनाउने संकेत गुरुङको थियो । मेयरका मुख्य दाबेदार रहेका दुई सांसदको बाटो बन्द भएपछि अन्य १० जना आकांक्षीले भने राहत महसुस गरेका छन् ।
मञ्जु गुरुङलाई महानगरको मेयर अघि सार्दाको सकारात्मक पक्ष र प्रतिकूल पक्षबारे दुवै कोणबाट छलफल भइरहेको छ । बहालवाला उपमेयर र कुनै विवादमा नपरेका कारण मञ्जु उठाउँदा ‘रिस्क फ्याक्टर’ कम हुने दाबी गरिएको छ । त्यस्तै उनी दुवै गुटका लागि सहज हुने र खुलेर एउटा गुटमा सक्रिय नभएकाले पनि पार्टीभित्रको सन्तुलन मिलाउन सकिने नेताहरुको भनाइ छ ।
कृष्ण थापा र राजीव पहारी रोकिनेबित्तिकै बाँकी १० जनामध्येबाट पोखराको मेयर बन्ने अवस्था हो त ? गण्डकी एमालेको पछिल्लो राजनीतिक समीकरण बुझेकाहरु भने सिफारिसमा परेका बाँकी दशैजना नभएर अर्कै व्यक्तिले बाजी मार्ने अनुमान लगाइरहेका छन् । किनकि गण्डकीमा अहिले एमालेको राजनीति पृथ्वीसुब्बा गुरुङ भर्सेस खगराज अधिकारीमा विभाजित छ ।
दुई नेताको गुटबन्दीका कारण तेस्रो व्यक्तिको खोजी एमालेमा सुरु भएको छ । सिफारिस भएकाहरु कि त खगराज पक्षका छन्, कि पृथ्वीसुब्बा पक्षका । एउटाको पक्षले टिकट पाउँदा अर्कोले असहयोग गर्ने अवस्था आउन नदिन तेस्रो विकल्पको खोजी भएको एमाले स्रोतले जनाएको छ ।
एमालेका एक शीर्ष नेताले भने, ‘गण्डकीमा दुई नेताको तलैसम्म तिक्तततापूर्ण गुटबन्दी देखियो । एकले अर्कोलाई निषेध गर्ने र गण्डकीको बैठकमा खगराजको उपस्थिति समेत नहुने पनि अवस्था छ । उपमहासचिव गुरुङ, प्रदेश इन्चार्ज तथा सचिव पद्मा अर्याल र सहइन्चार्ज जगत विश्वकर्मा एकातिर देखिए । त्यसैले दुवै गुटले च्यापेकोभन्दा मध्यमार्गी उम्मेदवार खोज्नुपर्ने अवस्था आयो ।’
को होला त मध्यमार्गी ?
त्यसो भए तेस्रो विकल्पमा को त ? एमाले नेताहरु अहिले खुलेर बोल्न चाहिरहेका छैनन् । किनकि पोखराको मेयरको निर्णय अन्तिममा अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीकै चाहनाअनुसार हुने निश्चित छ । पीएस र खगराज दुवै पक्षले विरोध गर्न नसक्ने अनुहार खोज्ने क्रममा मेयर उम्मेदवारको सिफारिस प्रक्रियामै नरहेकी हालकी उपमेयर मञ्जु गुरुङतिर एमाले नेतृत्वको नजर बढेको छ ।
मेयर मानबहादुर जिसी मस्तिष्कघातका कारण लामो समय बिरामी परेकाले कार्यबाहक मेयर बनेर काम गरेकी मञ्जु गुरुङ महानगरपालिका कमिटीले गरेको सिफारिस प्रक्रियामा सहभागी भइनन् । उनले सर्वसम्मत नभए गुटको उम्मेदवार बन्न नचाहने भन्दै आफै प्रक्रियाबाट बाहिरिएकी थिइन् ।
महानगर कमिटीमा मतदानबाट तीनजनाको नाम छान्ने तयारी भएका बेला गुटबन्दी हुने देखेरै एमालेले चुनाव गर्न रोक लगाएको थियो । त्यसपछि मीनाकुमारी गुरुङ, भीम कार्की, कृष्णबहादुर थापा, राजीव पहारी, रश्मि आचार्य, विश्वकल्याण पराजुली, दर्शन लामा, पुष्पज्योति ढुंगाना, पुष्पराज अधिकारी, दीपक पौडेल, बालसिंह काउछा मगर र सावित्री भण्डारीको नाम केन्द्रमा सिफारिस गरेको थियो ।
त्यसो भए तेस्रो विकल्पमा को त ? एमाले नेताहरु अहिले खुलेर बोल्न चाहिरहेका छैनन् । किनकि पोखराको मेयरको निर्णय अन्तिममा अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीकै चाहनाअनुसार हुने निश्चित छ । पीएस र खगराज दुवै पक्षले विरोध गर्न नसक्ने अनुहार खोज्ने क्रममा मेयर उम्मेदवारको सिफारिस प्रक्रियामै नरहेकी हालकी उपमेयर मञ्जु गुरुङतिर एमाले नेतृत्वको नजर बढेको छ ।
उपमेयर गुरुङले भने प्रक्रियामा भाग लिएकी थिइनन् । बिहीबारको सचिवालय बैठकमा महासचिव शंकर पोखरेलले तल्ला कमिटीबाट सिफारिस भएका नामहरु सुनाए पनि कुनै छलफल भएन । शनिबार बस्ने सचिवालय बैठकले मेयर र उपमेयरका उम्मेदवारको टुंगो लगाउनेछ ।
एमाले वृत्तमा गुटबन्दीका कारण क्षति नहोस् भनेर १२ जनाको सिफारिस बाहिरबाट मञ्जु गुरुङलाई मेयर उठाउँदा दुवै पक्षले असहयोग गर्न नसक्ने आँकलनसहित उनको बारेमा चर्चा सुरु भएको छ । त्यो अवस्थामा हाल मेयरमा सिफारिस भएका गण्डकी प्रदेश उपसचिव रश्मि आचार्य वा महानगर कमिटी अध्यक्ष दिलीप न्यौपानेमध्ये एकजनालाई उपमेयरमा अघि सारेर जाँदा जीत सहज हुने भन्दै शीर्ष नेतृत्वलाई ब्रिफिङ गरिएको छ ।
मञ्जुको सूचक किन बढ्यो ?
मञ्जु गुरुङलाई महानगरको मेयर अघि सार्दाको सकारात्मक पक्ष र प्रतिकूल पक्षबारे दुवै कोणबाट छलफल भइरहेको छ । बहालवाला उपमेयर र कुनै विवादमा नपरेका कारण मञ्जु उठाउँदा ‘रिस्क फ्याक्टर’ कम हुने दाबी गरिएको छ । त्यस्तै उनी दुवै गुटका लागि सहज हुने र खुलेर एउटा गुटमा सक्रिय नभएकाले पनि पार्टीभित्रको सन्तुलन मिलाउन सकिने नेताहरुको भनाइ छ ।
यसका अतिरिक्त उनले हालैमात्र देशभरका उपप्रमुखहरुलाई पोखरामा भेला गरेर राष्ट्रिय न्यायिक भेला आयोजना गरेकी थिइन् । देशभरका न्यायिक समितिका प्रमुखहरुको भेला गरेर उनले आफूलाई ७५३ वटै पालिकाको नेताका रुपमा स्थापित गरेको विषय पनि मूल्यांकनको आधार बनेको एमाले स्रोतले जनाएको छ ।
गठबन्धनबाट भरतपुरमा रेणु दाहालले मेयर पाउने निश्चित भएको र काठमाडौंमा पनि सिर्जना सिंह लगभग फाइनल भइसकेको अवस्थामा ६ वटा महानगरपालिकामध्ये एउटामा महिलालाई मेयर उठाउन एमालेमाथि पनि दबाब बढेको छ । एमालेबाट महानगरमा मेयर बन्ने सम्भावना पनि पोखरा नै देखिएकाले मञ्जु गुरुङको सूचक माथि उक्लिएको हो । अन्य महानगरपालिकामा एमालेबाट महिलाले मेयर पाउने सम्भावना छैन ।
गण्डकीमा अहिले एमालेको राजनीति पृथ्वीसुब्बा गुरुङ भर्सेस खगराज अधिकारीमा विभाजित छ । दुई नेताको गुटबन्दीका कारण तेस्रो व्यक्तिको खोजी एमालेमा सुरु भएको छ ।
गठबन्धनबाट पुरुष उम्मेदवार बन्दै गर्दा मञ्जुको पक्षमा माहोल बनाउन सकिने र गुरुङ मतदाता पनि उल्लेख्य रहेकाले ‘प्लस प्वाइन्ट’ हुने ढंगले पनि छलफल भइरहेको बताइन्छ । हालैमात्र जसपाबाट विगतमा मेयर उम्मेदवार बनेर ३ हजार बढी मत ल्याएका हुम गुरुङ, प्रदेश अध्यक्ष गणेशमान गुरुङसहितको समूह एमाले प्रवेश गरेको थियो । पोखराले यसपटक गुरुङ मेयर खोजेको उनीहरुको भनाइ छ ।
यीबाहेक मञ्जु गुरुङ एमालेकी केन्द्रीय सदस्य पनि हुन् । प्रदेशसभा सदस्य कृष्ण थापा र राजीव पहारीको च्याप्टर क्लोज भएको अवस्थामा दाबेदार बाँकी १० जना केन्द्रीय कमिटीभन्दा तलका छन् । पोखरा महानगरमा केन्द्रीय नेताकै नेतृत्वमा चुनाव लड्नुपर्ने मत बलियो छ । उनी पार्टीमा तीन दशक लामो समयदेखि सक्रिय भद्र र निर्विवाद महिला हुन् ।
यी सबै सूचकहरुसहित उनको अर्को पक्ष पनि छ । मञ्जु गुरुङ राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीकी मितिनी पनि हुन् । जीप दुर्घटनामा पति गुमाएकी भण्डारी र विमान दुर्घटनामा पति गुमाएकी गुरुङबीच २०५० सालमा पार्टी कार्यक्रमका बेला पोखरामा मितिनी साइनो गाँसिएको थियो । तर, राष्ट्रपतिको मितिनी भएर उनले कुनै लाभ भने लिएकी छैनन् ।
२०३६ सालदेखि कम्युनिस्ट राजनीतिमा लागेकी गुरुङ बिहेपछि केही समय राजनीतिबाट निष्क्रिय भएकी थिइन् । २०५० सालदेखि उनी एमालेको राजनीतिमा पुनः सक्रिय भएकी हुन् ।