बदलिँदो काभ्रेको मुहार र गोकुल बास्कोटा
‘घर अगाडिको पिच भएको बाटो हेर्ने झ्याप झ्याप सूर्यमा भोट हाल्ने’ काभ्रेपलाञ्चोकमा अचेल यो डाइलग चर्चित छ । गोकुल बास्कोटा हेर्नुपर्र्दैन, उनले गरेका विकास निर्माण र थालिएका विकास आयोजनाहरु हेरेर भोट हाले हुन्छ भन्नेहरु धेरै देखिएका छन् ।
विकासको नेताका रुपमा परिचित गोकुल बास्कोटा २०७४ सालको निर्वाचनमा काभ्रे २ बाट कूल सदर मतको ५७.२ प्रतिशत अर्थात् ५५ हजार ५२६ मतले विजयी भएका थिए । केपी ओलीपछि सर्वाधिक मत ल्याउने उनै थिए ।
५ वर्षपछि बास्कोटा पुनः काभ्रे निर्वाचन क्षेत्र नम्बर २ बाट प्रतिनिधिसभा उम्मेदवार बनेका छन् । आसन्न निर्वाचनका लागि भोट माग्न उनी यतिवेला काभ्रेली जनताको घरदैलोमा छन् । बास्कोटाले सांसद रहँदा समृद्ध काभ्रे र पूर्वाधार विकासमा उल्लेखनीय कामहरु गरेका थिए, जसलाई मतदाताले कहिल्यै बिर्सने छैनन् ।
२०७४ सालको निर्वाचनपछि दुईतिहाइ मतसहित बनेको केपी शर्मा ओली नेतृत्वको सरकारमा पहिले राज्यमन्त्री बनेका बास्कोटा उत्कृष्ट कार्यसम्पादनकै कारण मन्त्री बनेका थिए । उनले एकैपटक दुई मन्त्रालय (सञ्चार तथा सूचना प्रविधि र शहरी विकास मन्त्रालय) सम्हाल्ने मौका पाए । सरकारको प्रवक्ताको जिम्मेवारी पनि उनकै काँधमा थियो ।
जसकारण शक्तिशाली मन्त्री भएर पनि उनी सरकारको बचाउमा आफैं मैदानमा उत्रिए । विपक्षीले गरेका गलत प्रचारबाजी र तर्कविरूद्ध उनी सतिशाल जसरी उभिए । यसो गर्दा उनी विरोधीहरुको निशानामा परेपनि मैदान छाडेनन् । सरकारमा बसेर पार्टीका नेताहरुको पनि प्रतिरक्षा गरे ।
२०७४ सालको निर्वाचनपछि दुईतिहाइ मतसहित बनेको केपी शर्मा ओली नेतृत्वको सरकारमा पहिले राज्यमन्त्री बनेका बास्कोटा उत्कृष्ट कार्यसम्पादनकै कारण मन्त्री बनेका थिए ।
खरो रुपमा सरकारको प्रतिरक्षाका निम्ति अग्रपंक्तिमा उभिएकै कारण कुभलो सोच्ने राजनीतिक विरोधी र केही स्वार्थ समूह बास्कोटाबाट चिढिन थाले । फलस्वरुप उनले विभिन्न आरोप खेप्नुपर्यो । बास्कोटा राजनीतिक रुपमा यति नैतिकवान र इमानदार देखिए कि आफूमाथि कसैले प्रश्न उठाएकै भरमा उनले आफूले मन्त्री पदबाट राजीनामा दिए ।
आफूमाथि लगाइएको आरोपबारे छानबिन गर्न पनि उनले खुला चुनौती दिएका थिए । तर, उनीविरुद्ध लगाइएका कुनै पनि आरोप पुष्टि हुन सकेनन् । यसैबाट प्रस्ट हुन्छ कि उनीविरुद्ध झूटा आरोप लगाइएको थियो । मन्त्री छँदा पनि विलासी जीवन नभएर सरल जीवन उनको रोजाइमा थियो । जसकारण उनको छवि एउटा कर्मठ र भिजनरी नेताको रूपमा छ ।
बास्कोटाले आफूलाई काभ्रेका कुन जनताले मत दिए र कसले दिएनन् भन्ने कुरालाई कहिल्यै प्राथमिकतामा राखेनन् । बरु विनाभेदभाव जिल्लाका दुवै निर्वाचन क्षेत्रमा विकास योजनाको ओइरो लगाइदिए । ओली सरकारमा रहँदा बास्कोटाले गरेका कामहरु काभ्रेली जनताको मनमनमा बसेका छन् ।
काभ्रेली जनताको नजरमा उनी एक विकासप्रेमी नेताको रुपमा परिचित छन् । काभ्रे २ मा भएको विकासलाई विपक्षी नेताहरुले समेत विरोध गर्न सकेका छैनन् । बनेपा, पनौती, धुलिखेल र पाँचखालमा खानेपानीका ठूला आयोजना, सूर्यविनायक धुलिखेल राजमार्ग विस्तार, ग्वार्को-कुशादेवी-पनौती सडकलाई राजमार्गको रूपमा विकासजस्ता कामले बाँस्कोटा काभ्रेमा विकासप्रेमी नेताका रूपमा परिचित छन् । मदन भण्डारी प्राविधिक विश्वविद्यालय र प्रतिरक्षा विश्वविद्यालय काभ्रेमा लैजान गरेको पहल उनका अन्य सम्झनलायक काम हुन् ।
बास्कोटा राजनीतिक रुपमा यति नैतिकवान र इमानदार देखिए कि आफूमाथि कसैले प्रश्न उठाएकै भरमा उनले आफूले मन्त्री पदबाट राजीनामा दिए ।
अहिले काभ्रेमा सयौं विकासका योजना चलिरहेका छन् । केपी ओलीले तीन वर्ष सरकार चलाउँदा जिल्लामा ठूला लगानीका आयोजनाहरुले प्रवेश पाए र काभ्रेमा विकास भित्र्याउने कामको अगुवाइ बास्कोटाले नै गरे । जिल्लामा सडक, पुल, खानेपानी, कृषि, सिंचाइ, सहरी पूर्वाधार, सहायक राजमार्ग निर्माणका कामहरु द्रुत गतिमा भइरहेका छन् ।
यतिमात्र होइन, पर्यटन पूर्वाधार, ठूला र मध्यम विद्युत योजना, करिडोर निर्माण, छापाखाना निर्माण, मदन भण्डारी साइन्स एण्ड टेक्नोलोजी युनिभर्सिटी, मदन भण्डारी औद्योगिक विश्वविद्यालय र राष्ट्रिय प्रतिरक्षा विश्वविद्यालय स्थापना, बेथानचोक नारायणथान ट्रेल रुट, दुई राजमार्गको स्तरोन्नति जस्ता कैयौं योजनाहरु अघि बढिरहेका छन् ।
पछिल्लो केही वर्षदेखि समृद्ध काभ्रेको परिकल्पनासँगै यसका सूचकका रुपमा राष्ट्रिय महत्वका दीर्घकालीन आयोजनाले प्राथमिकता पाउँदै गएको छ । अन्य पूर्वाधार विकासका योजनाले स्थानीयवासीलाई उत्साहित बनाउँदै लगेको छ । यसको नेतृत्व बास्कोटाले नै गरेका छन् ।
बास्कोटा मन्त्री हुँदा काभ्रेमा ३ वटा विश्वविद्यालय निर्माणका लागि केन्द्रीय बजेटबाटै काम अगाडि बढाइएको थियो । मदन भण्डारी साइन्स एण्ड टेक्नोलोजी युनिभर्सिटी (पाँचखाल), राष्ट्रिय प्रतिरक्षा विश्वविद्यालय (बनेपा) र मदन भण्डारी औद्योगिक विश्वविद्यालय (पनौती)मा काम अगाडि बढिसकेको छ । त्यस्तै रोशी खोलाबाट पनौती, बनेपा र धुलिखेलमा पानी ल्याउनेगरी सुरु भएको काभ्रे उपत्यका खानेपानीको काम पनि अन्तिम चरणमा छ ।
पछिल्लो केही वर्षदेखि समृद्ध काभ्रेको परिकल्पनासँगै यसका सूचकका रुपमा राष्ट्रिय महत्वका दीर्घकालीन आयोजनाले प्राथमिकता पाउँदै गएको छ । अन्य पूर्वाधार विकासका योजनाले स्थानीयवासीलाई उत्साहित बनाउँदै लगेको छ ।
गोकुल बास्कोटाको सक्रियतामा भएका कामहरुको सूची बनाउने हो भने लामै हुन्छ । विशेष आर्थिक सेज (पाँचखाल), बृहत पाँचखाल खानेपानी (सुनकोसी नदीबाट लिफ्टिङ गरेर) ल्याइँदैछ । तेमाल खानेपानी आयोजना, भुम्लु एकघर एक धारा, धुलिखेल वातावरणीय शहर, भूकम्पपछिको पुनर्निर्माण, पुराना पाटीपौवा, सत्तल, धारा, ऐतिहासिक मठमन्दिर गुम्बाको जगेर्ना, किसानलाई अनुदानमार्फत रोजगारी सिर्जनाको काम, पर्यटकीय विकासमा ठूलो परिवर्तन, दर्जनौं सडकको स्तरोन्नति र कालोपत्रे, मण्डन भ्याली बृहत खानेपानी योजना, सुनकोसी तेस्रो जलविद्युत आयोजनाको काम, विद्यालयहरुमा प्रविधिको विकाससँगै कम्प्युटर ल्याब, डाँडापारि क्षेत्रमा सञ्चारको विकास, सडक सञ्जालको विकास, सुकुटेमा निर्माणाधीन पुल, विद्युत विस्तार, ६ लेनको सडकको काम अगाडि बढेको छ ।
स्वास्थ्यको भवन निर्माण, बर्थिङ सेन्टर निर्माण, धुलिखेलमा प्रयोगशाला सञ्चालन, सबै स्थानीय तहमा व्यवस्थित स्वास्थ्य केन्द्रहरु (स्थापनाको क्रममा रहेको), निर्माणाधीन चौंरीदेउराली खानेपानी, बेथान्चोक, दाप्चा, साँगा पाँचखाल भमरकोट खानेपानी योजना, जनागालमा फिल्म सुटिङ स्टुडियो निर्माणका लागि बजेट विनियोजन, सुरक्षित मुद्रण केन्द्रको पूर्वाधार निर्माणलगायत काम पनि भइरहेको छ ।
यी सबै काममा प्रत्यक्ष र अप्रत्यक्ष रुपमा बास्कोटा नै जोडिएका छन् । त्यसैले बदलिँदो काभ्रेको मुहार हेरिरहेका मतदाताहरू यस परिवर्तनका संवाहक बास्कोटालाई सूर्य चिह्नमा मत खसाल्न आतुर देखिएका छन् ।
(तिमल्सिना नेकपा एमाले निकट युवा संघका नेता हुन् ।)