अस्ट्रेलियाको जादुगरी संसार : ब्लू माउन्टेन र थ्री सिस्टर्स

माउन्टेन्स एक पर्वतीय क्षेत्र हो र यो अस्ट्रेलियाको न्यू साउथ वेल्समा अवस्थित विश्व सम्पदामा सूचीकृत एक पर्वत श्रृंखला हो । सन् १९७० मा परिभाषित गरिएअनुसार ब्लु माउन्टेन क्षेत्र पूर्वमा नेपियन र हक्सबरी नदी, पश्चिम र दक्षिणमा कक्स नदी र लेक बुरागोरंग र उत्तरमा वोल्गन र कोलो नदीहरूले घेरिएको छ । यो सिड्नी बेसिनको मध्य भागमा अवस्थित छ । सन् २०१८ मा ८४ लाख मानिसहरूले ब्लु माउन्टेनको भ्रमण गरेका थिए भन्ने तथ्यले यसको महिमा र गरिमालाई बताउँछ । हुन पनि मानिसहरु हुलका हुल बाँधेर यो ठाउँमा गएको दृश्यले यहाँको अर्थतन्त्रमै योगदान गरेको अनुमान लगाउन सकिन्थ्यो ।

घना जंगल, दर्शनीय झरनाहरू, पुरातन इतिहास र आकर्षक वन्यजन्तुहरू पाइनु यस ठाउँको विशेषता हो । यो माउन्टेन्स अस्ट्रेलियाको सबैभन्दा धेरै भ्रमण गरिएको विश्व सम्पदा हो । प्राकृतिक दृश्यहरूले भरिएको विश्व सम्पदा स्थलको रुपमा यसलाई लिने गरिन्छ । यो ठाउँ सबैभन्दा बहुमूल्य स्थानीय जीवजन्तु र वनस्पतिहरूको घर हो । यस क्षेत्रमा पाइने बोटविरुवा, जनावर र पारिस्थितिक प्रणाली पृथ्वीका अन्य क्षेत्रमा पाइनेभन्दा फरक छन् भनेर मानिँदोरहेछ । कमसेकम एक सय प्रजातिका अद्वितीय अस्ट्रेलियन निलगिरीहरु यसै क्षेत्रमा पाइँदो रहेछन् ।

यहाँ जंगली कुकुर, डिङ्गो, खैरो कङ्गारु, आदिका स्वदेशी प्रजातिहरू पाइन्छन् । वनस्पतिहरूमध्ये फर्न, युकलिप्टस आदि रूखहरू देख्न सकिन्छ । यसबाहेक यस ठाउँमा चट्टान, कलाको रूपमा आदिवासी इतिहास र संस्कृतिको पनि दृश्यावलोकन गर्न सकिन्छ ।

मनमोहक र रमणीय निलो पहाडको बारेमा एक शब्दमा भन्दा यो प्राकृतिक संसार हो । यो २,६७,१८३ हेक्टरमा फैलिएको छ । यसको क्षेत्र २३० किलोमिटर छ । यस ठाउँमा सूर्यास्तको समयमा ज्यादा मानिस आउजाउ गर्छन् अर्थात् सन्ध्याकालमा यस पहाडलाई जादुगरी संसार भनिन्छ ।

ब्लू माउन्टेनको भ्रमण किन गरिन्छ ?

मनमोहक र रमणीय निलो पहाडको बारेमा एक शब्दमा भन्दा यो प्राकृतिक संसार हो । यो २,६७,१८३ हेक्टरमा फैलिएको छ । यसको क्षेत्र २३० किलोमिटर छ । यस ठाउँमा सूर्यास्तको समयमा ज्यादा मानिस आउजाउ गर्छन् अर्थात् सन्ध्याकालमा यस पहाडलाई जादुगरी संसार भनिन्छ । सायद यसैले त होला प्रख्यात नियात्राकार युवराज नयाँघरेले ‘औंला औंलामा अस्ट्रेलिया’ नामक पुस्तकमा एकजना बेलायती क्यामेरा चलाइरहेका व्यक्तिले भनेको विषयलाई यसरी व्यक्त गरेका छन्- एक महिनादेखि थ्री सिस्टर्सलाई रात, दिन, बिहान र मध्याह्न फोटोमा उतारिरहेको छु ।

निलो माउन्टेनमा झरेका झरनाको दृश्यले धेरैलाई आकर्षण गर्छ । यहाँका झरनाहरु प्याराडाइज पुल, कटुम्बा झरना, वेन्टवथ झरना र मिनेहाहा झरना आकर्षक स्थल हुन् । यस पहाडलाई किन नीलो भनेर भनियो ? यसबारेमा नयाँघरेले नै लेखेकाले मैले त्यसैलाई आधार मानेर बसेको थिएँ । यसको कारण एक खालको रुखबाट आउने तेल र पहाडमा धूलाको कण घोलिएर घाममा परावर्तित हुँदा नीलो देखिने रहेछ ।

यहाँ कुल ४५५ विभिन्न प्रजातिका जीवजन्तु र वनस्पतिहरू रहेका छन् । कंगारु, कोआलास र कुकाबुरालगायतका अस्ट्रेलियाका सबैभन्दा प्रतिष्ठित वन्यजन्तुहरूका दृश्यहरू हेर्न र तस्वीर खिच्न पाइनु अर्को आकर्षण हो । विभिन्न प्रकारका रुख, विरुवा र फूलहरुको नाम पत्ता लगाउन भने गारो भयो । विरुवा देख्दा राम्रा तर, नेपाल भारतमा हुने जस्ता नदेखेपछि म नाम पत्ता लगाउनतिर लागिनँ । यस पहाडमा १००० आदिवासी रक कलाका साइटहरु रहेका छन् । यहाँको रातो हात गुफा जहाँ सबैभन्दा जीवन्त रातो, पहेंलो र सेतो स्टेन्सिल हातका चित्रहरू देख्न सकिन्छ ।

सन् १९५४ फेब्रुअरी १२ मा बेलायती महारानी एलिजाबेथले पनि यस ठाउँबाट जमेसिन उपत्यका हेरेकी रहिछन् । जसलाई यहाँ उल्लेख गरेर राखिएको छ । यसबाट विश्वका प्रसिद्घ व्यक्तिहरु यस ठाउँमा आउँदा रहेछन् भन्ने पुष्टि हुन्छ ।

पार्कको पूर्वी किनाराबाट ८ किलोमिटर पैदल यात्रा गर्न पनि उपयुक्त स्थल छ । सनसनीपूर्ण हिँड्न ट्र्याक बनाइएको छ । रोमाञ्चक पदयात्राको अनुभवको लागि यो क्षेत्र चर्चित छ । बेलायती राजकुमार ह्यारी पनि एकपटक हिँडेका रहेछन् । जसलाई ह्यारी पथ भनिने रहेछ । सन् १९५४ फेब्रुअरी १२ मा बेलायती महारानी एलिजाबेथले पनि यस ठाउँबाट जमेसिन उपत्यका हेरेकी रहिछन् । जसलाई यहाँ उल्लेख गरेर राखिएको छ । यसबाट विश्वका प्रसिद्घ व्यक्तिहरु यस ठाउँमा आउँदा रहेछन् भन्ने पुष्टि हुन्छ । हामी गएनौं । तर, वारिबाट हेर्दा रेल गुडेको देखिन्थ्यो । जंगलमा रेल दौडिएको दृश्यले थप आकर्षण बनाएको थियो । ओरालोमा दौड्ने सो रेललाई संसारकै पहिलो रेल भनिनेरहेछ । अर्कोतिर तल देखिने केडुम्बा नदीतिर केवुलकार पनि देखिन्थ्यो । यद्यपि हामीले समयको व्यवस्थापन गर्नुपर्ने भएकाले केवुलकार चढ्नतिर लागेनौं ।

वरपर देखिने पहाड पनि रातै छन् । खै किन राता भए त्यो त मलाई थाहा भएन । तर, रंगीन पहाड देख्दा आश्चर्य नै लाग्यो । यो स्थान प्रतिष्ठित गुफाहरूको लागि पनि प्रसिद्ध छ । यहाँ जेनोलन गुफाहरू छन् । गुफाहरू र पर्वतारोहण ट्रेलहरू वरपरको उजाडस्थानले आफ्नै ठाउँमा अन्वेषण गर्न र यसको मूल वन्यजन्तु पत्ता लगाउन धेरै अवसरहरू प्रदान गर्दछ । यहाँ कुनै पनि झाडी कुटीरहरूमा रातभर बस्न पनि सकिन्छ ।

न्यू साउथ वेल्सको कटुम्बा नजिकैको थ्री सिस्टर्स अस्ट्रेलियाको सबैभन्दा धेरै फोटो खिच्ने स्थलमध्ये एक हो । थ्री सिस्टर्स नजिकै ज्यामिसन भ्यालीमा एक भीरबाट पैदलमार्ग तल गइन्छ, जसले घाटीको माध्यमबाट प्रकृति पैदल यात्राको पहुँच प्रदान गर्दछ । ब्लु माउन्टेन रक आरोही, माउन्टेन बाइकर र हाइकरका साथै क्यानोनिङ र अन्य साहसिक खेलहरूको लागि एक लोकप्रिय गन्तव्य हो । तर, यो खतरा पनि उत्तिकै छ । सन् १८७५ देखि २०२१ को बीचमा ४५० भन्दा बढी घटनामा २०० भन्दा बढीको मृत्यु भएको छ । हरेक वर्ष ब्लु माउन्टेन्समा २०० जनासम्म मानिस हराउने वा घाइते हुने गरेका छन् ।

ब्लु माउन्टेन रक आरोही, माउन्टेन बाइकर र हाइकरका साथै क्यानोनिङ र अन्य साहसिक खेलहरूको लागि एक लोकप्रिय गन्तव्य हो । तर, यो खतरा पनि उत्तिकै छ । सन् १८७५ देखि २०२१ को बीचमा ४५० भन्दा बढी घटनामा २०० भन्दा बढीको मृत्यु भएको छ ।

द थ्री सिस्टर्स

तीन दिदीबहिनीहरु असामान्य चट्टानका पहाड हुन् । जसले तीन बहिनीको प्रतिनिधित्व गर्दछ । यिनीहरु क्रमशः ९२२, ९१८ र ९०६ मिटर अग्ला छन् । समुद्र सतहभन्दा ३०० फिटमाथि छ । यो एक आदिवासीसँग जोडिएको पौराणिक कथा हो । यी तीन बहिनीहरु मेहनी, विम्लाह र गुनेड काटोम्बा जनजातिको सदस्यको रुपमा आफ्नो परिवारका अन्य सदस्यहरूसँग जेमिशन उपत्यकामा बस्थे ।

त्यसो त काटोम्बा जनजातिका धेरैले यी युवतीहरूको हात चोर्ने प्रयास गरे । तर, प्रयासमा कोही सफल भएनन् । दिनहरू बित्दै जाँदा तिनीहरू तीनैजनाको नेपियन जनजातिका युवाहरुसँग प्रेममा परे । तर, आफ्नै जनजातिको नभएको जो कोहीसँग विवाह गर्न आदिवासी कानूनले निषेध गरेको थियो ।

तिनीहरू आफ्ना प्रेमीहरूको हातमा पार्न जे पनि गर्न तयार थिए । उनीहरुले बहिनीहरू चोर्न खोजे र युद्ध सुरु भयो । तीन दिदीबहिनीको ज्यान खतरामा परेकाले काटोम्बा जनजातिका एक बोक्सी डाक्टरले बहिनीहरुलाई सुरक्षाबाट जोगाउन ढुंगा बनाउने जिम्मा लिए । लडाइँ सकिएपछि मन्त्र उल्टाउन खोज्दा बोक्सी डाक्टर आफैं मारिए । जनजातिका मानिसहरूले दिदीबहिनीहरूलाई पुनर्जीवित गर्ने प्रयास गरे । तर, कोही पनि पर्याप्त शक्तिशाली भएनन् ।

पछि युद्धको सम्झनामा बहिनीहरूलाई ढुङ्गामा परिणत गरियो । तिनीहरूलाई पहाडमा थ्री सिस्टर्स ब्लू माउन्टेन्सको रूपमा राखियो । पर्यटनको दृष्टिले यीनलाई असाध्यै महत्वपूर्ण स्थल मानिने रहेछ ।