बूढानीलकण्ठ स्कुलकाे भर्नामा झेल- इन्ट्रान्समा ३४ प्रतिशत ल्याउने ‘पास’, ५५ प्रतिशत ल्याउने ‘फेल’

काठमाडौं । देशकै उत्कृष्ट, नमूना र अग्रणी मानिएको बूढानीलकण्ठ स्कूलमा आफ्ना छोराछोरी पढाउने धेरै अभिभावकको चाहना र सपना हुन्छ । यहाँ पढेका विद्यार्थी अन्तर्राष्ट्रिय शैक्षिक बजारमा सजिलै बिक्ने गरेका छन् ।

काठमाडौंको बूढानीलकण्ठमा रहेको यस आवासीय विद्यालयमा पछिल्लो समय पैसा र पावरका आधारमा विद्यार्थी भर्नामा विभिन्न चलखेल गरिएको पाइएको छ । कक्षा ५ मा मात्र भर्ना लिइने यस विद्यालयमा योपटक प्रवेश परीक्षामा फेल भएका विद्यार्थीको नाम नै फेरेर पास भएका विद्यार्थीको काेटामा भर्ना गरेको खुलेको हो । यस विषयमा शिक्षामन्त्रालयले छानबिन थालिसकेको छ ।

यसरी भयो चलखेल

बूढानीलकण्ठ स्कूलमा हरेक वर्ष चैतमा प्रवेश परीक्षाको फाराम खुलाएर विद्यार्थीले प्राप्त गर्ने मेरिटका आधारमा भर्ना लिइँदै आइएको छ । सुरूवातमा ६० प्रतिशत विद्यार्थीलाई छात्रवृत्ति र ४० प्रतिशत विद्यार्थीलाई सःशुल्क आवासीय अध्ययन गराइँदै आइएको थियो । पछिल्लो समय देशैभरबाट प्रदेशगत रूपमा परीक्षा लिएर छात्रवृत्तिमा ४२ जना र  बाँकी सशुल्क ९४ जनाका लागि इन्ट्रान्स लिने गरिएको छ । अघिल्लो वर्षसम्म सरकारले वार्षिक साढे ५ करोड अनुदान दिँदै आएको यो स्कुलमा यो वर्षदेखि बढाएर ६ करोड पुर्‍याइएको छ ।

यस शैक्षिक सत्रका लागि स:शुल्क पढ्ने गरी प्रवेश परीक्षा दिएकामध्ये मेरिट लिस्टमा ७७औं स्थानमा नाम निकालेका दुई छात्राको ठाउँमा ११४ र ३९१ र्‍याङ्कमा रहेकालाई भर्ना गरिएको हो ।

आईडी नम्बर BNKS2534 की कृतिका बास्तोलाको ठाउँमा BNKS758 आईडीकी कृषा बास्तोलालाई भर्ना गरिएको छ । कृषाको रोल नम्बर ३०८७ छ । उनलाई कृतिकाकै नाममा भर्ना गरिएको स्रोतले बतायो । नेपाल प्रेसलाई प्राप्त विवरणअनुसार कृतिकाले ७७औं स्थानमा रहँदै प्रवेश परीक्षामा ५५.५ प्रतिशत स्कोर ल्याएकी छन् । ३४.५५ प्रतिशत स्कोर ल्याएकी कृषाको र्‍यांक ३९१ छ ।

त्यस्तै ५५.५ प्रतिशत नै स्कोर ल्याएर ७७औं स्थानमा रहेकी रहेकी आईडी नम्बर BNKS1796 सुदेशना तिवारीको ठाउँमा ५२ प्रतिशत स्कोर ल्याएर ११४औं स्थानमा रहेकी BNKS921 आईडीकी राशी कार्कीलाई भर्ना गरिएको छ । उनको रोल नम्बर ३०२८ छ ।

प्रिन्सिपल होमनाथ आचार्यले भर्ना भएका विद्यार्थीको वास्तविक नाम नै फेराएका छन् ।

नक्कली नाम खडा गरेर इन्ट्रान्समा फेल भएका विद्यार्थीले भर्ना पाएपछि उत्तीर्ण कृतिका र सुदेशनाका अभिभावकको विरोध र केही युवाले कुरा उठाउन थालेपछि बदमासी ढाकछोप गर्न प्रिन्सिपल आचार्यले उनीहरूलाई पनि भर्ना गरिदिएका छन् । यसबाट छात्रवृत्तिको २ वटा कोटा काटिएको बताइएको छ ।

भर्नामा अनियमितता भएको थाहा पाएपछि अन्य अभिभावक पनि विद्यालयमा गएर इन्ट्रान्स दिएका आफ्ना छोराछोरीको वास्तविक नतिजा खोजी गर्न थालेका छन् । टोखा-३ बानियाँटारका अभिभावक प्रकाश अधिकारीले आफ्ना छोरा प्रज्वलले इन्ट्रान्समा पाएको स्कोर र पोजिसन माग्दै दुईपटक निवेदन दिएपनि सुनुवाइ नभएको गुनासो गरे ।

‘त्यत्रो नाम चलेको विद्यालय । फेयर हुन्छ भनेर छोरा पढाउन खोजेँ तर, जहाँ पनि राजनीतिक दबाब र सेटिङभन्दा केही रहेनछ । यदि मेरो छोरा पनि फेल नै भको भए स्कोर देखाउन किन डराइरहनुपर्‍यो ?’ उनले प्रश्न गरे ।

भर्ना प्रक्रियाको चलखेलका फेहरिस्त बाहिर ल्याउन र संलग्नलाई कारबाहीको मागसहित केही युवाले अहिले अभियान नै थालेका छन् । यसको अगुवाइ गरिरहेका नेविसंघ काठमाडौं क्षेत्र नं-४ प्रदेश ‘ख’ का युवा परिचालन संयोजक विजेन केसीले रिपोर्टस क्लबमा बुधबार पत्रकार सम्मेलन ने गरे ।

‘यो खबर थाहा पाएपछि हामी प्रमाणको खोजीमा लागेका छौं । सेटिङ र आर्थिक चलखेल भएको छ । निष्पक्ष छानबिन भई दोषीमाथि कारबाही हुनुपर्छ । विद्यार्थीको भविष्यमा खेलबाड गर्न पाइन्न’, विजेनले भने ।

उनले ५ वर्षदेखि हरेक सेसनमा भर्नामा अनियमितता गरेको प्रमाण आफूहरूसँग रहेको दाबी गरेका छन् । छात्रवृत्तिको समेत आधार मिचिएको भन्दै उनले हाइप्रोफाइलबाट दबाब आउन थालेको बताए ।

‘कुनै दबाबमा पर्दिनँ । निष्कर्षमा पुर्‍याएरै छाड्छौं । दोषीमाथि कारबाही हुनुपर्छ । हाम्रै नेता भएपनि हामी चुप लागेर बस्नेवाला छैनौं’, रिपोर्टस क्लबको पत्रकार सम्मेलनमा उनले भने ।

थामथुम पार्न शीतल निवासबाट फोन

विद्यार्थी भर्नाको अनियमितताबारे बोल्न थालेपछि बूढानीलकण्ठ स्कुलका प्रधानाध्यापक होमनाथ आचार्यका भाइ खगेन्द्र आचार्यले यो विषय थामथुम पार्न विजेनलाई फोन गरेका छन् । सुरूदेखि नै रामचन्द्र पौडेलको सचिवालयमा रहेका खगेन्द्रले शीतल निवासबाट फोन गरेको भन्दै यो केसलाई अघि नबढाउन भनेको विजेनसँगको टेलिफोन कुराकानीमा सुनिन्छ ।

सुन्नुस- टेलिफोन कुराकानी

‘बूढानीलकण्ठ स्कूलको के लफडा परेको थियो ? समस्या भयो भने दाजुभाइ बसेर तपाईँ हामी एउटै पार्टीको मान्छे मिलाउनुपर्छ । दाइले मलाई भन्नुभएको थियो । समस्या भयो भने मिलाउँला । के चिन्ता लिनुहुन्छ ? मिलाउँला न दाइसँग बसेर केही अण्डरस्ट्याण्डिङ गराउँला नि । के सपोर्ट गर्नुपर्ने म गरौंला । हाम्रो पार्टीको कुरा हो । किन अरुलाई फोन गराउने । दाइले भनेअनुसार लोकल कोटामा एड्मिसन गरेको कुरा आको छ । मेयरको निकट मान्छे थियो रे । खाली भको कोटामा दाइले गराका छन् । दुईवटा वेटिङ लिष्टमा थियो । वेटिङ लिष्टकालाई बोलाएर फाइनल गर्दिसक्नुभएको छ क्यार । कानूनत: वहाँको केही पनि मिस्टेक छैन । समस्या कम्प्लेक्स नबनाऔं । मिल्छ मिलाम… तपाईँ आवेगमा आएर केही हुन्न, म पनि आवेगमा आएर केही हुन्न । बसेर छलफल गरौं । कहिलेकाँही टेक्निकल त्रुटि हुन्छ । ‘

मेयरले भनेर भर्ना गरिएको हो : प्रिन्सिपल आचार्य

प्रिन्सिपल होमनाथ आचार्यले अभिभावकको आग्रहमा भर्ना रिप्लेस गरिएको दाबी गरे ।

उनले भर्नामा कतिपय स्थानीय कुरा पनि हुने प्रष्टीकरण दिए । बूढानीलकण्ठका मेयरले आग्रह गरेकाले ती विद्यार्थी भर्ना गरिएको उनको भनाइ थियो । अभिभावककै अनुरोधमा कृतिका नाम राखेर भर्ना गरेको उनले बताए ।नाम त जन्मदर्तादेखिकै फेर्नुपर्छ होला नि त ? भन्ने नेपाल प्रेसको जिज्ञासामा आचार्यले भने, ‘ यस्तो हो नि त, हामीले उहाँहरूको पत्र लिएर नाम फेरेको । जन्मदर्ता पछि बुझाउने शर्तमा गरिएको हो । जेठ मसान्तभित्र जन्मदर्ता ल्याउनु भनेको छु । ल्याउनुभएन भने पुरानो नाम कायम गर्दिन्छु ।’

उनले वेटिङका विद्यार्थीलाई पनि पछि बोलाएर भर्ना गरेको बताए ।

‘त्यस्तो केही होइन । मान्छेहरूले धेरै इस्यू बनाउँछन् । काठमाडौं महानगरतिर हेर्नुस् अरुतिर हेर्नुस् सर्टेन सीटहरू राख्छ । हाम्रो गुठीयार पनि नगरपालिकाको मेयर हुने चलन छ ।’

जन्मदर्ता मिलाउने अधिकार मेरो होइन : मेयर

बूढानीलकण्ठ नगरपालिकाका मेयर मिठाराम अधिकारी प्रिन्सिपलले कानूनविपरीत काम गरेर आफूमाथि दोष थोपर्न खोजेको भन्दै आक्रोश व्यक्त गरे । उनले त्यहाँ स्थानीय पालिकाको हिसाबले आफूले एउटा अधिकार पाउने र त्यसमा भर्ना भइसकेको अरु कुरा प्रिन्सिपललाई सोध्न भने ।

मेयर अधिकारीले नेपाल प्रेससँग भने, ‘जन्मदर्ता मिलाउने मेरो अधिकारको कुरा होइन नि हो र ? कानूनसम्मत छ कि कानूनविपरीत छ कि भनेर हेर्नुपर्‍यो नि ।’

जन्मदर्ता सच्याउने शर्तमा सिफारिस गर्नुभएको रे त ? भन्ने जिज्ञासामा उनल थपे, ‘जन्मदर्ता सच्याउने पञ्जिकाधिकारीको कुरा हो । मैले गर्ने होइन । मेरो अधिकार मैले एउटा कोटा पाउँछु त्यहाँ मेरो एउटा कोटा परेको छ त्यत्ति हो कुरो ।’

के भन्छन् सरकारी अधिकारी ?

विद्यार्थी भर्ना चलखेल छानबिन गरी संलग्नलाई कारबाही माग गर्दै शिक्षा मन्त्रालय, अख्तियारमा उजुरी परेको छ । बूढानीलकण्ठ स्कुल व्यवस्थापन समितिका अध्यक्ष शिक्षा मन्त्रालयका सहसचिव दीपक शर्मा भर्नाको विषयलाई लिएर छानबिन थालिसकिएको बताउँछन् । भर्ना अधिकार प्रिन्सिपलको हुने भन्दै उनले त्यसमा व्यवस्थापन समितिको हात नहुने बताए ।

सहसचिव शर्माले नेपाल प्रेससँग भने, ‘भर्ना प्रिन्सिपलले गर्ने हो । यसमा व्यवस्थापन समितिको केही हात हुँदैन । विज्ञापन निकाल्ने, जाँच गराउने, नाम निकाल्ने सबै काम स्कुलको हो । यसमा गुनासो आएको छ । हामी छानबिन गर्दैछौं । अहिले यसै हो भनेर भन्न सक्दिनँ ।’

मन्त्रालयकै अधिकारी ढाकछोपमा लागेको आरोपमा उनी भन्छन्, ‘यो एकदम गलत हो । मैले पनि सुनेँ । हामी कहिल्यै ढाकछोप गर्दैन । गर्न पनि मिल्दैन । अध्ययन गर्छौं । के गर्नुपर्ने निर्णय गर्छौं । छानबिन गरेर गल्तीको प्रकृतिअनुसार कारबाही हुन्छ । कोही विद्यार्थीलाई मर्का पार्न चाहँदैनौं ।’

जिल्ला शिक्षा समन्वय इकाइ, काठमाडौंका प्रमुख नन्दलाल पौडेल बूढानीलकण्ठ स्कूलका पुरानाक कुरासमेत जोडिएर कैयौं गुनासा आएको बताउँछन् । उनले पनि विद्यार्थीको इन्ट्रान्स लिनेदेखि भर्नाको सबै अधिकार प्रिन्सिपलको हुने बताए । केही गलत देखिए पनि कतिपय कुरा पूर्वाग्रह साँधेर आएकोजस्तो पाइएकाले यथार्थ बुझ्न केही दिन लाग्ने उनको भनाइ थियो ।

‘केही त्रुटि भएको देखिन्छ । हामी एकचरण छलफल गर्‍यौं अझै छलफल गर्छौं । वैकल्पिकलाई भर्ना गर्न छाडेर तल्लो मेरिटकालाई हालेपछि समस्या आएको देखिएको छ । भर्ना अधिकार प्रिन्सिपलको हो । उजुरी आएपछि व्यवस्थापन समिति चुप लागेर बस्ने कुरा हुँदैन । केही दिनमै प्रतिवेदन सार्वजनिक हुन्छ । दोषीमाथि कारबाही हुन्छ ‘, पौडेलले भने ।

(यसैबीच राष्ट्रपतिका प्रेस सल्लाहकार किरण पोखरेलले नेपाल प्रेसमा सम्प्रेषित समाचारप्रति गम्भीर ध्यानाकर्षण भएको भन्दै खगेन्द्र आचार्य नाम गरेका व्यक्ति राष्ट्रपति कार्यालयमा नरहेको बताएका छन् । पोखरेलले राष्ट्रपतिको स्वकीय सचिवालयमा त्यस्तो नाम गरेका व्यक्ति नरहेको दाबी गरे । यद्यपि खगेन्द्रले भने आफू शीतल निवासबाट राष्ट्रपति कार्यालय सामाजिक लोकतन्त्र अध्ययन केन्द्रको सचिव भएको भन्दै शीतल निवासबाटै फोन गरेको अडियोमा सुनिन्छ ।)