ब्लग
सुनेको अमेरिका भर्सेस देखेको अमेरिका : केही सवाल-जवाफ
२०८० जेठ ३० गते ८:४३
नेपाल सरकारको छैटौं तहको एउटा कर्मचारी, मेरो स्कुले साथीलाई डीभी पर्यो । केही समय अगाडि उनी अमेरिका आइपुगे । हाम्रो लामो समयपछि भलाकुसारी गर्ने अवसर डीभी चिट्टाले जुरायो । साथीको मुहारले केही मिश्रित भाव बताइरहेको थियो । मानौं उनी दोधारकै बीच यहाँ आइपुगे ।
म भने उनीसामु धेरै प्रश्नहरु बोकेर बसेको थिएँ । नेपाल सरकारको एक उच्च अधिकारी किन नेपाल छाड्न चाहे, जान्न उत्सुक थिएँ ।
सुरुमै ‘किन तिमी नेपाल सरकारको जागिर छोडेर आयौ ?’ भनेर सोध्न मन थ्यो । तर, सकिनँ अनि ‘तिमीलाई धेरै धेरै बधाई छ साथी’ भनें ।
मुस्कुराउँदै उनले बधाईलाई स्वीकारे ।
‘नेपाल बसेर केही नहुने रैछ, मित्र । गर्नेहरुले राम्रै प्रगति पनि गरेका छन् । तर, मैले चैं सकिनँ । यतिका वर्षहरु त्यसै खेर गए जस्तो भए ।आफ्नो लागि केही गर्न सकिएन । आफ्नो सानो परिवारका ससाना इच्छा पूरा गर्न सात चोटि सोच्नुपर्ने सधैं । इमानदारीपूर्ण काम गरेर खान गाह्रो रहेछ, हाम्रो नेपालमा ।’
‘अहिले त फेरि, देश बिगारेकै कर्मचारीहरुले रे ! कर्मचारीहरु सबका सब भ्रष्टाचारी रे ! भो मलाई केही चाहिएन भ्रष्टाचार गरेर खान । अब यहाँ केही गर्ने हो, आफ्नो नभए छोराछोरीको भविष्य त राम्रो हुन्छ यहाँ’, मेरो मनको पहिलो प्रश्न राख्न नपाउँदै उनले मनभरिको जवाफ दिए ।
मित्र यहाँ आएको थाहा पाएर उनका गाउँले भाइ हामीलाई भेट्न आएका थिए । केही महिनाअघि उच्च शिक्षा अध्ययनका लागि आइपुगेका रहेछन् उनी । हाम्रो बसोबासभन्दा केही घण्टा परको युनिभर्सिटीमा भर्ना भएका रहेछन् । उनको अनुहार प्रश्नैप्रश्नले भरिएका जस्तो देखिन्थ्यो । उनले केही घतलाग्दा प्रश्नहरु गरे- ‘दाइ, हामीले सोचे जस्तो सपनाको देश त हैन रछ नि अमेरिका, है ?’
‘कस्तो सोचेका थियौ र ?’, मैले सोधिहालें ।
‘खै त ती सञ्चार जगतमा देखिएका मनोरम गगनचुम्बी महलहरु ? खै कता छन् ती अविश्वसनीय शहरहरू, मनमोहक समुद्रहरु ? म जता गए पनि माटोले बनेका जस्ता, खबटाले छाएका, साना फुस्रा घरहरु, ससाना गाउँमात्रै देख्छु’, उनले जवाफ फर्काए ।
अमेरिकी सरकारको ऋण राष्ट्रको कुल गार्हस्थ उत्पादनभन्दा ठूलो हुँदै गैरहेको छ । राष्ट्र चलाउन नयाँ ऋण नलिए राज्य नचल्ने अवस्थामा पुगेको छ । यदि अमेरिकी कांग्रेसले पुरानो ऋणको ब्याज तिर्न नयाँ ऋण गर्न अस्वीकार गरेमा अमेरिका कुनै पनि समयमा डिफाउल्ट हुने अवस्थामा पुगेको छ । यदि यस्तो भयो भने वित्तीय बजार र अर्थ व्यवस्थालाई नराम्रो असर गर्नेछ ।
ठूलो क्षेत्र गाउँले भरिएको अमेरिका, यहाँ आएको २ महिना बितिसक्दा पनि शहर नपुग्नु एउटा विद्यार्थीको लागि नौलो कुरा थिएन ।
‘ल उसो भए भोलि बिहान डाउनटाउन (शहर) जाऔं है त अग्ला घरहरु हेर्नलाई । होमलेसनेश (घरबारविहीनता) समस्याले शहरमा संकटकालको जस्तो अवस्था छ, शहरमा पैदल यात्रा गर्दा चाहिँ अलि विचार पुर्याउनुपर्छ । अनि तिमीले भनेका समुद्रहरु चैं मै पनि पुगेको छैन आजसम्म’, उनलाई जवाफ फर्काएँ ।
उनको पहिलो यक्ष प्रश्नले हामीलाई छोएको थियो, ‘के साँच्चिकै अमेरिका व्याख्या गरिए जतिकै अविश्वसनीय र व्यवस्थित सपनाको देश हो ?’
हामी यै प्रश्नमा केही बेर गन्थनियौं । हामीबीचमा एकजना पुराना बासिन्दा (रवि दाइ) पनि हुनुहुन्थ्यो । उहाँले अमेरिकामा केही दशक बिताइसक्नु भएको थियो । हामीले केहीबेर अमेरिकी बनोटलाई नजिकबाट नियाल्यौं ।
अमेरिका सुविधा सम्पन शहरैशहरले बनेको अविश्वसनीय र व्यवस्थित सपनाको देश हो भनेर किन भनिएको होला ? किन अमेरिका संसारको सबैभन्दा धेरै मकै उत्पादन गर्ने देश हो भनेर चै नभनिएको होला ? कुल क्षेत्रको ९७ प्रतिशत भूभाग ग्रामीण क्षेत्रले भरिएको देश हो भनेर कहिल्यै किन भनिएन होला ? कसरी सिंगो देशको ३ प्रतिशत शहरी क्षेत्रका केही राम्रा भागहरु देखाएर सिंगो देश परिभाषित गराइयो होला ?
किन हामीले अमेरिकाको सबलतामात्र सुन्यौं, ताकतमात्र देख्यौं ? के साँच्चै अमेरिका हामीले सुनेको जस्तो सुविधा सम्पन व्यवस्थित सपनाको देश हो? के यो देशमा जीवन जिउन साँच्चिकै सहज छ ? भविष्यमा नयाँ पुस्तालाई यो देश कति वरदान सावित होला ? अमेरिका बसाइसराइ गरेपछि सबै ठीकठाक हुन्छ भन्ने सोचाइ कति सही होला ?
भाइका यस्तै केही सवालहरुमा रवि दाइले जवाफस्वरुप आफ्नो विचार राख्दै जानुभयो-
सवाल : अहिलेको अमेरिकी अर्थ व्यवस्था स्वस्थ छ, काम पाउन (हामी विद्यार्थीलाई) कति सजिलो गाह्रो छ ?
जवाफ : तुलनात्मक रूपमा हालको समयमा रोजगार बजार राम्रै छ । तथापि, २१औं शताब्दीको सुरुदेखि नै अमेरिकासँग बजेट सरप्लस नभएको कारण अमेरिकाको ऋण ठूलो मात्रामा बढिरहेको छ । सबै राजनीतिज्ञहरू युद्ध, कर कटौती, विस्तारित संघीय खर्च, विस्तारित सामाजिक सुरक्षा खर्च तथा लोकप्रिय आपतकालीन खर्चहरु आदिको बढ्दो प्रयोगले राष्ट्रको ऋणले डाँडा काट्दैछ । अमेरिकी सरकारको ऋण राष्ट्रको कुल गार्हस्थ उत्पादनभन्दा ठूलो हुँदै गैरहेको छ । राष्ट्र चलाउन नयाँ ऋण नलिए राज्य नचल्ने अवस्थामा पुगेको छ । यदि अमेरिकी कांग्रेसले पुरानो ऋणको ब्याज तिर्न नयाँ ऋण गर्न अस्वीकार गरेमा अमेरिका कुनै पनि समयमा डिफाउल्ट हुने अवस्थामा पुगेको छ ।
बढ्दो जनसंख्या वृद्धिका कारण अमेरिकाका धेरै प्राथमिक विद्यालयहरु नेपालमा झैं क्षमताभन्दा बढी विद्यार्थी राख्न बाध्य बन्दै गएका छन् । केही सीमित ठाउँहरुबाहेक बहुसंख्यक विद्यालयको प्रभावकारिता कम हुँदै गएको देखिन्छ । यहाँका विद्यार्थीहरुको विज्ञान र गणितमा दिन प्रतिदिन रुचि कमजोर हुँदै गएको देखिन्छ ।
यदि यस्तो भयो भने वित्तीय बजार र अर्थ व्यवस्थालाई नराम्रो असर गर्नेछ । ऋणको उत्कर्षमा पुगेको अर्थ व्यवस्था छ अहिले यहाँ । राष्ट्रमात्र हैन, प्रत्येक व्यक्ति ऋणमाथि ऋण गरिरहेका छन्, ऋणको ठूलो जञ्जालमा छन् । उता मानिसहरू संसारभरबाट अनलाइनमार्फत सामानहरू खरिद गर्ने प्रक्रिया बढ्दो छ । जसका कारण आहिले स्थानीय साना मझौला व्यापार व्यवसायहरुदेखि ठूला रिटेल स्थानहरू बन्द हुने क्रम बढ्दो छ । जसले अर्थ व्यवस्थामा अमिलो धक्का दिइरहेको छ ।
सवाल : के अमेरिकी विद्यालय, विश्वविद्यालयहरु व्याख्या गरेजतिकै सबल छन् ?
जवाफ : छैनन् । अमेरिकी राष्ट्रिय विद्यालय बोर्ड संघ (एनएसबीए) को रिपोर्टअनुसार बढ्दो जनसंख्या वृद्धिका कारण अमेरिकाका धेरै प्राथमिक विद्यालयहरु नेपालमा झैं क्षमताभन्दा बढी विद्यार्थी राख्न बाध्य बन्दै गएका छन् । केही सीमित ठाउँहरुबाहेक बहुसंख्यक विद्यालयको प्रभावकारिता कम हुँदै गएको देखिन्छ । यहाँका विद्यार्थीहरुको विज्ञान र गणितमा दिन प्रतिदिन रुचि कमजोर हुँदै गएको देखिन्छ । कलेजहरूले ट्युशन फी बढाइराख्नाले औसत वा औसतभन्दा कम आम्दानी भएका अमेरिकीहरू उच्च शिक्षाबाट प्रभावित वा वञ्चित छन् ।
तर पनि अमेरिकी शिक्षा प्रणालीलाई विश्वकै सबैभन्दा राम्रो भनी परिभाषित गरिन्छ । नाफामुखी शिक्षणको बढ्दो प्रयोगको कारण उच्च शिक्षाविरोधी मानसिकता बढ्दै गएको देखिन्छ । सरकार नियन्त्रित केही सीमित राम्रा विद्यालय र विश्वविद्यालयहरु देखाएर सिंगो देशको शिक्षा अवस्था व्याख्या गर्न मिल्छ र ?
सवाल : के अमेरिकी सरकारको स्वास्थ्य सेवा प्रणाली प्रभावकारी छ ?
जवाफ : छैन । केही निश्चित समूहलाई सेवा दिने गरी सीमित सरकारी अस्पतालहरु भए पनि सम्पूर्णलाई सरकारी स्वास्थ्य सेवा छैन अमेरिकामा । चिकित्सकहरूको अभावका कारण बिरामी हुनासाथ आवश्यक चिकित्सकलाई भेट्न, असल डाक्टर पाउन, सिफारिस गरिएको परीक्षण गर्न मुस्किल छ । उपचारको लागत कसैले अनुमान गर्न सक्दैन ।
औसत वा औसतभन्दा कम आम्दानी भएका अमेरिकीहरू स्वास्थ्य सेवाबाट प्रभावित वा वञ्चित छन् । उपचारको उच्च लागत, बीमा कभरेजको अभाव, जटिल कभरेज प्रक्रिया, बीमा कभरेजको उच्च लागत आदिका कारण स्वास्थ्य सेवा लिन धेरैलाई अप्ठ्यारो छ । त्योभन्दा पनि ठूलो समस्या यहाँको स्वास्थ्य सेवा प्रणालीमा राजनीतिकरण छ ।
सवाल : के अमेरिकी विकासका पूर्वाधारहरु व्याख्या गरेजत्तिकै अब्बल छन् ?
चिकित्सकहरूको अभावका कारण बिरामी हुनासाथ आवश्यक चिकित्सकलाई भेट्न, असल डाक्टर पाउन, सिफारिस गरिएको परीक्षण गर्न मुस्किल छ । उपचारको लागत कसैले अनुमान गर्न सक्दैन । औसत वा औसतभन्दा कम आम्दानी भएका अमेरिकीहरू स्वास्थ्य सेवाबाट प्रभावित वा वञ्चित छन् ।
जवाफ : छैनन् । यहाँ एउटा सानो उदाहरणलाई हेरौं । अमेरिकाको टेक्सास राज्यमा पोहोर साल हिउँ पर्यो । हिउँ नपर्ने ठाउँमा पहिलो पटक परेको हुनाले धेरै दिनसम्म बिजुली गयो, केही दिन बिजुली बत्ती जाँदा, बत्तीको विकल्प कल्पना नगरिएको हुनाले, त्यो राज्यका धेरै मान्छेहरु हातमुख जोर्न र ज्यान जोगाउन मुस्किलमा परे । खाना बेच्ने पसलहरु बन्द भए । समान राखेका फ्रीजहरु काम नदिने बने । खाना पकाउने चुलोहरु प्रयोगविहीन भए । अमेरिकाले लिएको विकासको गतिसँगै निर्माण भएका ठूल्ठूला सडक तथा पुलहरु दशकौं पुराना हुँदैछन्, केहीले शताब्दी छुन लाग्दैछन् । पचासौं हजार पुराना पूर्वाधारहरु पुनर्निर्माणको गम्भीर आवश्यकतामा पुगेका छन् ।
सवाल : के अमेरिकी समाज विभाजनको समस्यामा छ ?
जवाफ : छ । सजिलोसँग बुझ्न यहाँ केही उदाहरणहरु प्रस्तुत गर्छु ।
नस्लवाद : विभेद-भेदभाव विश्वव्यापी छ । नेपाल, भारतमा ‘अछूत’ मान्छे पाइन्छन् । अमेरिकामा न्यानो नस्लवाद पाइन्छ । हो, प्रत्येक अमेरिकी विभेदकारी छैनन् । तर पनि अमेरिका अझै पनि संसारको सबैभन्दा जातिवादी, विभेदकारी देशहरूमध्ये एक हो । आज पनि आफ्नो छालाको रंगका कारण मान्छेहरु मारिन्छन् अमेरिकामा ।
पूँजीवाद : अमेरिकी शैलीको व्यक्तिवादी पूँजीवाद आर्थिक प्रणालीले ठूलो मात्रामा व्यक्तिगत सम्पत्ति उत्पन्न गर्दैछ । मध्यम वर्गीय परिवार पीडित बनिरहेका छन् । बढ्दो आय असमानता र मध्यम वर्ग लोप हुँदै गएका छन् । होमलेसनेश (घरबारविहीनता) समस्याले शहरमा आपतकालको अवस्था सिर्जना गर्न थालेको छ ।
विचारवाद : रुढीवाद भर्सेस प्रगतिवाद विचारको मारमा जनता छन् । इमिग्रेशनसँग सम्बन्धित समस्याहरु, स्वास्थ्य सेवासँग सम्बन्धित समस्याहरु, शिक्षासँग सम्बन्धित समस्याहरु, लागूपदार्थको लतसँगको सामाजिक समस्याहरु, विनाशकारी मौसमसँग सम्बन्धित समस्याहरु, सरकारी खर्च कटौती (राष्ट्रिय ऋण)सँग सम्बन्धित समस्याहरुलगायत देशका अन्य थुप्रै समस्याहरुमा विचारवादले समाधान दिन छेकेको छ ।
प्रेस : प्रेसको स्वतन्त्रता अमेरिकी स्वतन्त्रताको मुख्य सिद्धान्तहरूमध्ये एक हो । बलियो लोकतन्त्रको आधार स्तम्भ हो । तर, पूर्वराष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले लोकप्रिय बनाएको र अमेरिकाले स्वीकार गरेको ‘फेक न्यूज’ शब्दले प्रेसप्रतिको विश्वास र विभाजन गरिरहेको छ । पार्टीगत पत्रकार र पत्रकारिताको प्रयोग बढ्नु, एउटा विचारलाई बोकेर पत्रकारिता गर्नु, फरक विचारलाई समस्या मान्ने प्रवृत्तिले अमेरिकी प्रेस स्वतन्त्रता धेरैले सोचे जस्तो विश्वासिलो, निष्पक्ष र स्वतन्त्र छैनन् ।
अमेरिकी शैलीको व्यक्तिवादी पूँजीवाद आर्थिक प्रणालीले ठूलो मात्रामा व्यक्तिगत सम्पत्ति उत्पन्न गर्दैछ । मध्यम वर्गीय परिवार पीडित बनिरहेका छन् । बढ्दो आय असमानता र मध्यम वर्ग लोप हुँदै गएका छन् । होमलेसनेश (घरबारविहीनता) समस्याले शहरमा आपतकालको अवस्था सिर्जना गर्न थालेको छ ।
सवाल : परिवार र समाजमा बन्दुकको बढ्दो डर त्रास ?
जवाफ : कुनै सर्वेअनुसार प्रत्येक १०० व्यक्तिको लागि १०१ बन्दुक कानुनी रुपमा किनेर राखिएका छन् । जसका कारण सामूहिक गोलीबारी दिनानुदिन बढ्दैछ । बन्दुक हिंसा अभिलेखका अनुसार यस वर्षमात्र (अहिलेसम्म) अमेरिकाभर ५०० भन्दा बढी सामूहिक गोलीबारी भएका छन् । अमेरिकी बन्दुकहरूले यहाँ बच्चाहरूलाई मारिरहेका छन् । यहाँ कोहीकतै सुरक्षित छैनन् । स्कुलमा गोली चल्छ, पार्कमा गोली चल्छ, हलमा गोली चल्छ । जहाँ, जहिले, जतिखेर पनि गोली चल्नसक्छ, जो जहाँ जतिखेर पनि मारिन सक्छन् । सरकारले टुलुटुलु हेरेर बस्नेबाहेक केही गर्न सकेको छैन । सरकारलाई थाहा छ, यो रोगको उपचार त्यति विधि सजिलो छैन ।
सवाल : लागूपदार्थको लतको समस्यामा छ रे नि त अमेरिकी समाज ?
जवाफ : हो । लागूपदार्थको लत अमेरिकाको एउटा अर्को पुरानो ठूलो टाउको दुःखाइको विषय हो । यसले समाजलाई नराम्रोसँग बिगार्दै लागिरहेको छ । नियन्त्रणको लागि सरकारले धेरै प्रयास गरे पनि हरेक वर्ष अमेरिकामा लागूपदार्थ दुव्र्यसनीको संख्या बढ्दै गएको छ । जसका कारण सामाजिक असुरक्षा तथा दुर्घटनाका घटनाहरु दिन प्रतिदिन बढ्दैछन् । शहरहरुका आसपास मान्छेहरु लडिरहेको भेटिनु नौलो होइन । बालबालिकामा दुव्र्यसनीको संख्या तथा ओभरडोजको मृत्यु तीव्र रूपमा बढिरहेको छ ।
विशेष गरी तिमी हामी जस्ता आप्रवासीहरूका बालबालिकामा यो समस्या झन ठूलो छ । अभिभावक सधैं काममा व्यस्त हुन्छन् । अभिभावकहरुको प्रत्यक्ष निगरानी हुँदैन हाम्रा नयाँ पुस्तामा । उनीहरुसँग लागूपदार्थको सजिलो पहुँच छ । परिवार हुर्काउने सूचकांकमा खराब स्थानमा पर्यो यो देश ।
आर्थिक सहयोग तथा विकास संगठन (ओईसीडी)मा सम्पन्न ३० वटा धनी अर्थतन्त्र तथा उन्नत प्रजातन्त्र भनिएका देशहरुमा गरिएको ‘राइजिङ ए फैमिली इन्डेक्स’ अध्ययनबाट अनुसन्धानमा समावेश देशहरूमध्ये संयुक्त राज्य अमेरिका परिवार हुर्काउने संसारको सबैभन्दा खराब देशहरूमध्ये एकमा पर्यो । मेक्सिको सूचकांकमा परिवार सुरक्षाको लागि सबैभन्दा खराब स्थानमा प¥यो भने अमेरिकामात्र त्यसको केही पछाडि थियो ।
सवाल : किन हामीले सुनेको अमेरिका र देखेको अमेरिकामा यतिका धेरै फरक त ? अनि किन केही वर्षदेखि यहाँ बस्दै आएका (आफूले आफूलाई जान्ने सुन्ने भन्ठान्ने) नेपालीहरुले अमेरिकाको उदाहरण दिँदै ‘समस्या चाहिँ नेपालमा मात्रै’ भए जस्तो गरी नेपालका हरेक विषयमा सत्तोसराप गरिरहन्छन् ?
भाइको अर्को प्रश्न थियो यो । जसको जवाफ हामी कसैसँग पनि थिएन । बीचैमा रवि दाइले फेरि थप्नुभयो-
अहिलेका उदाउँदा राष्ट्रहरुको संगठन (बीआरआईसीएस), व्यापारका लागि डलरको प्रयोग रोक्न चाहँदैछ । भनिन्छ, अहिले कुल डलरको १/३ मात्र अमेरिकाभित्र छ । यदि डलरको प्रयोग विस्थापित हुँदै गएमा माग कम हुँदा विनिमयदरमा नराम्रो असर पर्नेछ । कमजोर डलरको असरस्वरुप विनिमयदरको पतन हुँदै जाँदा आयातको लागत उच्च हुन पुग्छ । जसले गर्दा मुद्रा स्फीति अनियन्त्रित हुन्छ । यसले अमेरिकी समाज र अर्थतन्त्रमा हामीले सोचे जस्तो नरहन सक्छ ।
यहाँ कोहीकतै सुरक्षित छैनन् । स्कुलमा गोली चल्छ, पार्कमा गोली चल्छ, हलमा गोली चल्छ । जहाँ, जहिले, जतिखेर पनि गोली चल्नसक्छ, जो जहाँ जतिखेर पनि मारिन सक्छन् । सरकारले टुलुटुलु हेरेर बस्नेबाहेक केही गर्न सकेको छैन ।
सवाल : यी यावत कुराहरुका बीच मुलुक फेरि पनि युद्धको चपेटामा परे के होला ?
जवाफ : एउटा विश्वव्यापी मान्यता छ कि युद्धले कसैको भलो गर्दैन । तर, युद्धहरु भइरहन्छन् । युद्धकै कारण सयौं वर्ष संसारको नेतृत्व गरेको ब्रिटिश साम्राज्य ढल्यो । सयौं वर्ष संसार हाँकेको फ्रान्स, जापान, जर्मन तथा सोभियत संघ कमजोर बने । अमेरिकाले विगत शताब्दीबीच धेरै युद्धहरु लडिसक्यो । व्यक्ति होस् या देश, सबैको आआफ्नो तागत हुन्छ । तागतको निश्चित अवधि हुन्छ । बुढेसकालमा तागत ल्याउन खोजे आफैंलाई नोक्सानी हुन्छ । अमेरिकी युद्धलाई कुनै कुरा जित्ने अन्तिम प्रयासको रूपमा विश्वास गर्दछ । चीनसँगको द्वन्द्व उत्कर्षमा पुगे युद्ध लगभग अकाट्य छ । फेरि युद्धको भूमरीमा परे समाज र अर्थ व्यवस्थालाई आकलन सजियो छैन ।
सवाल : त्यस्तो भए अमेरिकाको समाज कुन रुपमा बदलिँदै जाला ? अहिले अमेरिका बसेर अमेरिकाको गुणगान गाउँदै नेपाललाई हरेक पाठ सिकाएर बस्नेहरु त्यतिखेर कसलाई के सिकाउलान् ?
यस्ता केही प्रश्नहरुको बारेमा रवि दाइको जवाफ भविष्यलाई नै छोड्यौं । आशा गरौं, कसैको नराम्रो दिन नआओस्, सबैको जय भैरहोस् ।
केही राम्रा कुरा पनि गरौं न दाइ भन्ने भाइको कुरामा रवि दाइले भन्नुभयो-
‘हैन, मैले सबै नराम्रो छ भनेर कहाँ भन्या हो र ! तर पनि अझै अमेरिका बसाइसराइ गरेपछि सबै ठीकठाक हुन्छ भन्ने सोचाइ गलत हो । यहाँ सबैको भविष्य सोचेको जस्तो सुरक्षित नहुनसक्छ । आफ्नो सर्वस्व त्यागेर अमेरिका रोज्नु गलत हुनसक्छ भन्न खोजेको हो ।
यद्यपि, अमेरिका अझै पनि अवसरको धनी भने पक्कै हो । यसले उत्कृष्ट क्यारियर अवसरहरू, एक उच्च जीवनस्तर प्रदान गरिरहेको छ । अहिले पनि धेरैको बसाइ सर्न संसारको सबैभन्दा मनपर्ने देशहरूमध्ये एक हो अमेरिका । अमेरिका धेरै हिसाबले सुन्दर छ । धेरै सुविधाहरू जस्तै राम्रो खाना, सफा पानी, किफायती मूल्यका सुन्दर घरहरू, गाडीहरू । धेरै ठूलो देश भएकाले घुमफिर गर्न र हेर्न प्रशस्त कुराहरु छन् । संस्कृतिको विविधतामा विश्वास गर्ने भएकाले यहाँ बस्ने कोही पनि अपमानित हुनुपर्दैन । सकारात्मकता तथा उदारता लगभग हरेक अमेरिकीको नसामा भेटिन्छ । कामप्रतिको सम्मान, समय र सरसफाइको महत्त्व हरेक अमेरिकीबाट सिक्न सकिने कुरा हो ।’
यस्तै यस्तै दाइभाइका प्रश्न, उत्तर, जिज्ञासा र भावनाबीचको शून्यतामा हामी धेरैबेर हरायौं ।
प्रकाशित: २०८० जेठ ३० गते ८:४३
प्रतिक्रिया
सम्बन्धित खवर
