नेपाली फिल्म वितरकको ‘हनुमानगिरी’- कमाइको ५ प्रतिशत भारतमै पठाउने
भारतीय संस्थापनको धर्म राजनीतिमा किन मुछिए नेपाली प्रदर्शक ?
काठमाडौं । नेपालका फिल्म वितरकहरुले एउटा भारतीय चलचित्र नेपालमा प्रदर्शन गर्दा दर्शकले काटेको प्रत्येक टिकटबाट ५ रुपैयाँ अयोध्यामा पठाउने निर्णय गरेका छन् । उनीहरुको यो निर्णयले सामाजिक सञ्जालमा राम्रो प्रतिक्रिया पाइरहेको छैन ।
तेलुगु भाषामा निर्मित भारतीय फिल्म ‘हनुमान’ पाँच दिनअघि भारतमा रिलिज भएको थियो । खासै ‘हाइप’ नभएको हुँदा नेपालका वितरकहरुले यसमा रुचि देखाएनन् । तर, नेपालकै केही सञ्चारमाध्यमहरुले ‘हनुमान’ ले विश्वव्यापी तहल्का पिटिरहेको भन्दै झ्याली पिटेपछि वितरकहरु आकर्षित भए ।
नेपाली वितरण कम्पनी बैंकटेस इन्टरटेनमेन्टले यो चलचित्रको नेपालमा प्रदर्शन अधिकार लिएको छ । चलचित्र आउँदो शुक्रबारबाट रिलिज गरिँदैछ । त्यसअघि वितरण कम्पनीले चलचित्रको टिकट बिक्रीबाट उठेको रकमबाट ५ प्रतिशत अयोध्या पठाउने निर्णय लिएको हो ।
‘अयोध्या’ भारतमा लामो समयदेखि जारी ‘हिन्दू-मुस्लिम’ अन्तरसंघर्षको एउटा पर्याय बन्दै आएको छ । त्यहाँ सुरुमा एउटा मस्जिद थियो, जुन सन् १९९२ मा हिन्दूहरुले ध्वस्त पारे । त्यसपछि उत्पन्न भएको हिंसामा हजारौंको ज्यान गएको थियो ।
सन् २०१९ मा भारतीय सर्वोच्च अदालतले उक्त निर्माणस्थल ‘हिन्दूहरुको’ भएको फैसला सुनायो । भारतको सत्तारुढ भारतीय जनता पार्टी (बीजेपी) ले यसलाई आफ्नो अभूतपूर्व जीतका रुपमा लियो, जसले लामो समयदेखि त्यहाँ राम मन्दिर बनाउने प्रतिबद्धता गर्दै आएको थियो ।
अन्ततः विजेपी नेतृत्वको सरकारले अयोध्यामा विशाल राम मन्दिर निर्माण गरिरहेको छ । निर्माण पूरा भइसकेको छैन । भारतीय प्रधानन्त्री नरेन्द्र मोदीले आउँदो २२ जनवरीमा निर्माणधीन अवस्थामै राम मन्दिर उद्घाटन गर्दैछन्, नेपालमा तत्कालीन प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले धरहराको उद्घाटन गरे झैं ।
भारतमा चुनाव नजिकिएकाले गर्दा मोदी राम मन्दिर उद्घाटन गर्न हतारिएका हुन् । आउँदो अप्रिलमा मोदी तेस्रो कार्यकालका लागि निर्वाचनमा होमिँदैछन् । मन्दिर उद्घाटनलाई नै उनको चुनावी अभियानको उद्घाटनका रुपमा पनि हेरिएको छ । ८० प्रतिशत हिन्दू जनसंख्या रहेको भारतमा अयोध्याको राम मन्दिरले मोदीलाई तेस्रो पटक प्रधानमन्त्री बन्ने ढोका नखोल्ला भन्न सकिन्न ।
भारतीय सत्ता राजनीतिको एउटा एजेन्डा बनेको अयोध्या मन्दिरको निर्माण नेपाल र नेपालीको चासो बाहिरको कुरा हो । त्यहाँ हुने हिन्दू-मुस्लिम संघर्ष उनीहरुको आन्तरिक विषय हो । अहिले नेपाली फिल्म वितरकले आफ्नो व्यवसायिक स्वार्थपूर्तिका निम्ति भारतको धर्म राजनीतिभित्र मुछिनु स्वाभाविक हो वा होइन भन्ने प्रश्न उठेको छ । नेपाली दर्शकबाट उठाउने पैसा अयोध्या मन्दिरको निर्माणमा खर्च गर्न पठाउने अख्तियारी उनीहरुले कसरी प्राप्त गरे ?
यो प्रश्न हामीले वितरक मनोज राठीलाई सोध्दा उनले हल्का जवाफ दिए । उनले भने, ‘हामीले मात्र होइन, जहाँ जहाँ हनुमान फिल्म प्रदर्शन भएको छ, सबैले ५ प्रतिशत रकम अयोध्या मन्दिरका लागि योगदान गरिरहेका रहेछन् । हामीलाई पनि निर्माताले यस्तो शर्त राख्नुभयो र हामीले स्वीकार गर्यौं ।’
राठीका अनुसार हनुमान चलेका हलहरुले हरेक दिन गर्ने कलेक्सनको ५ प्रतिशत हिस्सा अयोध्या मन्दिर निर्माणका लागि पठाइनेछ । जबकि यो फिल्मले गर्ने आम्दानीको ठूलो हिस्सा कमिसनका रुपमा फिल्म निर्मातालाई पठाउनेपर्ने शर्त फाल्टै छ ।
भारतीय फिल्म चलाउन प्रदर्शकले देखाएको यस्तो ‘हनुमानगिरी’ लाई लिएर दर्शकले सामाजिक सञ्जालमा विभिन्न टिप्पणी गरेका छन् । थुप्रैले यो फिल्म नहेर्ने घोषणा पनि गरेका छन् ।