सन्दर्भ : निर्वाचन दिवस
यी हुन् नेपालको प्रथम आम निर्वाचनमा विजयी १०९ सांसद (नामावलीसहित)
२०८० फागुन ७ गते १०:२१
काठमाडौं । आज प्रजातन्त्र दिवस मात्रै होइन । आज निर्वाचन दिवस पनि हो । २०१५ फागुन ७ गते भएको नेपालको पहिलो संसदीय चुनावको दिनलाई आधार बनाएर निर्वाचन दिवस मनाउन सुरु गरिएको हो ।
२०७३ सालबाट निर्वाचन दिवस मनाउन सुरु गरिएको हो । आज आठौं निर्वाचन दिवस हो । उसो त नेपालमा भएको पहिलो चुनाव २०१५ मा नै भएको होइन । त्यो भन्दा दशक अगाडि २००४ सालमा राणा प्रधानमन्त्री पद्म शमशेरले काठमाडौं नगरको चुनाव गराएका थिए ।
निर्वाचन आयोगले प्रकाशन गरेको पुस्तक ‘नेपालको निर्वाचन इतिहास’ अनुसार पहिलो चुनाव २००४ साल जेठ २९ मा भएको थियो ।
नेपालको पहिलो संसदीय निर्वाचन ४५ दिन समय लगाएर २०१५ फागुन ७ मा सुरु भएको थियो । प्रजातन्त्र स्थापनाको आठौं वर्षगाँठको अवसरमा चुनाव भएको थियो । १०९ क्षेत्रको लागि भएको प्रत्यक्ष चुनावमा सात सय बढी उम्मेदवारहरु थिए । निर्वाचनमा २१ वर्षमाथिका मतदाताले भोट हाल्ने व्यवस्था गरिएको थियो ।
निर्वाचन आयोगको प्रकाशन ‘नेपालको निर्वाचन इतिहास’का अनुसार पहिलो आम निर्वाचनमा ४२ लाख ४६ हजार ४६८ मतदाता अर्थात् ४२.१८५ प्रतिशत मतदाताले मत खसालेका थिए । मत परिणामको अन्तिम नतिजा २०१६ वैशाख २८ गते प्रकाशन गरिएको थियो । निर्वाचन आयोगको तथ्यांकअनुसार मतगणनाको पहिलो परिणाम क्षेत्र नम्बर ९२ (गुल्मी मध्यपूर्व)को आएको थियो । सबैभन्दा ढिलो क्षेत्र नम्बर ८७ (बाग्लुङ उत्तर क्षेत्र)को परिणाम आएको थियो ।
सबैभन्दा कम मत खसेको क्षेत्र नम्बर ६७ (बैतडी पूर्वदक्षिण) थियो । जहाँ २३ हजार ४६७ मत खसेको थियो । यस्तै सबैभन्दा धेरै क्षेत्र नम्बर १ काठमाडौं मत खसेको थियो । जहाँ २७ हजार ३९४ मत खसेको थियो ।
अहिले जस्तो जिल्लागत १, २, ३ नगरेर देशभर क्रमशः क्षेत्र संख्या राख्ने प्रथम आम निर्वाचनको रोचक पक्ष थियो ।
पहिलो आम निर्वाचनमा चुनावी सरकार प्रमुख सुवर्ण शमशेर म्यान अफ दि इलेक्सन भएका थिए । उनले तीन क्षेत्रमा चुनाव जितेका थिए । उनले क्षेत्र नम्बर ५२ (बारा मध्य उत्तर), क्षेत्र नम्बर ५३ (बारा पर्सा पूर्वान्त) र क्षेत्र नम्बर ९१ (गुल्मी दक्षिण-पश्चिम)मा जितेका थिए । गुल्मीमा त पाइलै नटेकी चुनाव जितेका थिए सुवर्णले ।
सुवर्णले क्षेत्र नम्बर ५३ लिएर दुई क्षेत्र छोडेका थिए । जसमा क्षेत्र नम्बर ५२ मा भएको उपनिर्वाचनमा राष्ट्रिय गोरखा परिषदका मनमोहन मिश्रले जितेका थिए । क्षेत्र नम्बर ९१ मा कांग्रेसकै पुष्करनाथ पोखरेल उपनिर्वाचनमा विजयी भएका थिए ।
यस्तै दुई क्षेत्रबाट जित्ने अर्का उम्मेदवार थिए नेपाली कांग्रेसकै नेता शिवनाथ पन्त । उनले क्षेत्र नम्बर ७० (थलरा डोटी उत्तर)मा र क्षेत्र नम्बर ७१ (डोटी दक्षिण)मा जितेका थिए । उपनिर्वाचनमा पन्तले डा. केआई सिंहलाई हराएको क्षेत्र नम्बर ७१ लिएर ७० छोडेका थिए । उपनिर्वाचनमा नेपाली कांग्रेसकै नवराज जोशी निर्विरोध निर्वाचित भएका थिए ।
२०१५ को आम निर्वाचनको परिणामअनुसार रुख चुनाव चिन्ह भएको नेपाली कांग्रेसले एक्लै दुईतिहाइ अर्थात ७४ सीट ल्याएको थियो । झुपडी चुनाव चिन्ह भएको राष्ट्रिय गोरखा परिषदले १९ सीट ल्याएर प्रमुख प्रतिपक्षी दल बनेको थियो । पाँच सीट जितेर तेस्रो स्थानमा आएको संयुक्त प्रजातन्त्र पार्टीको चुनाव चिन्ह धानको बाला थियो ।
यस्तै चार सीट जितेर चौथो स्थानमा आएको नेपाल कम्युनिष्ट पार्टीको चुनाव चिन्ह तीन घोगा मकै र हसिँया थियो । नेपाल प्रजा परिषदको भद्रकाली मिश्र गुटको चुनाव चिन्ह हलोले दुई सीट जितेको थियो । प्रजा परिषदकै धानको डालो चुनाव चिन्हबाट चुनाव लडेको टंकप्रसाद आचार्य गुटले एक सीट जितेको थियो । चुनावमा चार स्वतन्त्र उम्मेदवारसमेत विजयी भएको थियो ।
जगत नेपालको पुस्तक ‘पहिलो संसद’ तथा डाक्टर बद्रीनारायण गौतमले लेखेको पुस्तक ‘गणेशमान सिंह र नेपालको प्रजातान्त्रिक आन्दोलन’ पुस्तकहरुका अनुसार नेपालको प्रथम आम निर्वाचन २०१५ को १०९ स्थानमा विजयी हुने १०९ सांसद निम्न थिएः
क्षेत्र नम्बर १ काठमाडौंबाट गणेशमान सिंह – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर २ काठमाडौंबाट नरबहादुर थापा – राष्ट्रिय गोरखा परिषद
क्षेत्र नम्बर ३ ललितपुरबाट तुलसीलाल अमात्य – नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी
क्षेत्र नम्बर ४ भक्तपुरबाट जगन्नाथ आचार्य – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर ५ काठमाडौंबाट लोचनशमशेर थापा – संयुक्त प्रजातन्त्र पार्टी
क्षेत्र नम्बर ६ चौताराबाट गुणनिधि शर्मा – राष्ट्रिय गोरखा परिषद
क्षेत्र नम्बर ७ चौतारा पूर्व–उत्तरबाट चन्द्रलाल श्रेष्ठ – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर ८ चौताराबाट सुरेन्द्रनाथ उपाध्याय – राष्ट्रिय गोरखा परिषद
क्षेत्र नम्बर ९ चौताराबाट तीर्थमान लामा – राष्ट्रिय गोरखा परिषद
क्षेत्र नम्बर १० चौताराबाट हर्षजीत लामा – राष्ट्रिय गोरखा परिषद
क्षेत्र नम्बर ११ दोलखा उत्तरबाट गृहबहादुर बस्नेत – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर १२ दोलखाबाट मृगेन्द्रशमशेर राणा – राष्ट्रिय गोरखा परिषद
क्षेत्र नम्बर १३ रामेछापबाट विष्णुप्रसाद उप्रेती – राष्ट्रिय गोरखा परिषद्
क्षेत्र नम्बर १४ रामेछापबाट बेनीबहादुर कार्की – राष्ट्रिय गोरखा परिषद
क्षेत्र नम्बर १५ सिन्धुलीबाट जीतबहादुर कार्की – नेपाल प्रजा परिषद
क्षेत्र नम्बर १६ ऐंसेलुखर्च पूं ३ नं रावाखार्चाबाट मणिलाल शास्त्री – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर १७ ओखलढुंगाबाट पेशलकुमार पोखरेल – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर १८ मानेभन्ज्याङबाट बलबहादुर राई – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर १९ भोजपुर मध्यबाट खड्गबहादुर कार्की – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर २० भोजपुर दक्षिणबाट भूदेव राई – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर २१ भोजपुर उत्तर पूर्वबाट देवानसिंह राई – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर २२ धनकुटा दक्षिण पश्चिमबाट लीलानाथ पाध्या – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर २३ धनकुटा उत्तर पश्चिमबाट पद्मनाथ रेग्मी – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर २४ धनकुटा पूर्व पश्चिमबाट कुलमान लिम्बू – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर २५ धनकुटा पूर्व मध्यबाट प्रेमराज आङ्देम्बे – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर २६ धनकुटा मध्यबाट तेजमान तुम्बाहाम्फे – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर २७ धनकुटा दक्षिणबाट डबलसिंह सेन लिम्बू – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर २८ इलाम पश्चिम पाँचथर दक्षिणबाट गणेशप्रसाद उपाध्याय – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर २९ इलाम मध्य पूर्वबाट कृष्णबहादुर भट्टराई – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर ३० झापाबाट फत्तेबहादुर बुढाथोकी – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर ३१ मोरङ विराटनगर पूर्वबाट चेतुलाल चौधरी – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर ३२ मोरङ विराटनगर पश्चिमबाट बीपी कोइराला – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर ३३ मोरङ विराटनगर उत्तर पश्चिमबाट ज्ञानचन्द्र सरदार – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर ३४ उदयपुरबाट अम्बरसिंह बस्नेत – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर ३५ सप्तरीबाट दुर्गानन्दप्रसाद – राष्ट्रिय गोरखा परिषद
क्षेत्र नम्बर ३६ सप्तरी मध्यबाट डा. नागेश्वरप्रसाद सिंह – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर ३७ सप्तरीबाट हरिलाल चौधरी – स्वतन्त्र
क्षेत्र नम्बर ३८ सप्तरी पश्चिमबाट सूर्जेनाथदास यादव – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर ३९ सिरहा मध्यबाट देवनाथ दास – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर ४० सिरहा पश्चिमबाट माधवप्रसाद रेग्मी – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर ४१ महोत्तरीबाट सरोजप्रसाद कोइराला – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर ४२ महोत्तरी उत्तर पूर्वान्तबाट रुद्रप्रसाद गिरी – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर ४३ जनकपुरबाट महेन्द्रनारायण निधि – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर ४४ महोत्तरी प्रगन्ना पूर्वबाट रामनारायण मिश्र – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर ४५ महोत्तरी प्रगन्न पश्चिमबाट वेणीमाधव सिंह – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर ४६ असिमौद्राहाबाट रामदुलार राय यादव – स्वतन्त्र
क्षेत्र नम्बर ४७ सर्लाहीबाट निस्तार राय – नेपाल प्रजा परिषद
क्षेत्र नम्बर ४८ रौतहटबाट शेख इन्द्रिस – नेपाल प्रजा परिषद
क्षेत्र नम्बर ४९ रौतहटबाट शेख फर्मान – नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी
क्षेत्र नम्बर ५० रौतहटबाट हरदयाल महतो – नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी
क्षेत्र नम्बर ५१ बारा मध्य पश्चिमबाट भागवत राय – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर ५२ बारा मध्य उत्तरबाट सुवर्णशमशेर राणा – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर ५३ बारा पर्सा पूर्वान्तबाट सुवर्णशमशेर राणा – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर ५४ पर्साबाट मुनिलाल थारु – राष्ट्रिय गोरखा परिषद
क्षेत्र नम्बर ५५ मकवानपुरबाट ताराप्रसाद उपाध्याय – राष्ट्रिय गोरखा परिषद
क्षेत्र नम्बर ५६ चिसापानी चितौनबाट विश्वबन्धु थापा – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर ५७ पाल्ही पूर्वबाट पृथ्वीराज कँडेल – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर ५८ पाल्ही पूर्वान्तबाट त्रिवेणी कुर्मी – संयुक्त प्रजातन्त्र पार्टी
क्षेत्र नम्बर ५९ माझखण्डबाट काशीप्रसाद श्रीवास्तव – संयुक्त प्रजातन्त्र पार्टी
क्षेत्र नम्बर ६० खजहनीबाट वासुदेव तिवारी – संयुक्त प्रजातन्त्र पार्टी
क्षेत्र नम्बर ६१ खजहनी शिवराजबाट शिवपतिप्रताप शाह – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर ६२ दाङ देउखुरीबाट परशुनारायण चौधरी – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर ६३ बाँकेबाट ललित चन्द – नेपाली कांग्रस
क्षेत्र नम्बर ६४ बर्दियाबाट राधाकृष्ण कोठिया थारु – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर ६५ कैलाली कञ्चनपुरबाट लोकेन्द्रबहादुर शाह – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर ६६ डडेलधुराबाट द्वारिकादेवी ठकुरानी – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर ६७ बैतडी पूर्व दक्षिणबाट दुर्गादत्त जोशी – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर ६८ बैतडी पश्चिम उत्तरबाट कृष्णराज लेखक – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर ६९ बझाङबाट कर्णबहादुर सिंह – नेपली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर ७० थरला डोटी उत्तरबाट शिवराज पन्त – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर ७१ डोटी दक्षिणबाट शिवराज पन्त – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर ७२ अछाम बाजुराबाट दिलबहादुर बुढा थापा – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर ७३ जुम्लाबाट भीमप्रसाद श्रेष्ठ – स्वतन्त्र
क्षेत्र नम्बर ७४ जुम्लाबाट जयबहादुर महत क्षेत्री – स्वतन्त्र
क्षेत्र नम्बर ७५ दैलेखबाट इन्द्रसिंह रावल – राष्ट्रिय गोरखा परिषद
क्षेत्र नम्बर ७६ दैलेख मध्यबाट भक्तबहादुर शाही – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर ७७ दैलेख पूर्वबाट नीरबहादुर पछाई – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर ७८ सल्यान उत्तर पश्चिमबाट राजा स्वयंप्रकाशविक्रम शाह – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर ७९ सल्यान मध्य पश्चिमबाट नेवबहादुर मल्ल – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर ८० सल्यान दक्षिण पूर्व फलाङ दाङ उत्तर पश्चिमबाट गणेशकुमार शर्मा – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर ८१ सल्यान मध्य पूर्व दक्षिणबाट जुद्धबहादुर खत्री – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर ८२ सल्यान उत्तर पूर्वबाट टेकबहादुर घर्ती क्षेत्री – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर ८३ प्यूठान संखुवासभाबाट खडानन्द पाध्या – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर ८४ प्यूठान मध्य पूर्वबाट अनिरुद्ध पाध्या – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर ८५ प्यूठान पूर्वबाट पं. पुरुषोत्तम शर्मा – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर ८६ बाग्लुङ दक्षिण पश्चिमबाट राजा भरतबम मल्ल – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर ८७ बाग्लुङ उत्तरबाट योगेन्द्रमान शेरचन – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर ८८ बाग्लुङबाट हरिदत्त पाध्या – राष्ट्रिय गोरखा परिषद
क्षेत्र नम्बर ८९ गुल्मी उत्तर पूर्वबाट क.प. गिरिप्रसाद बुढाथोकी – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर ९० गुल्मीबाट निलाम्बर पन्थी – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर ९१ गुल्मी दक्षिण पश्चिमबाट सुवर्णशमशेर राणा – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर ९२ गुल्मी मध्य पूर्वबाट काशीनाथ गौतम – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर ९३ पाल्पा पश्चिमबाट अच्युतराज रेग्मी – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर ९४ पाल्पाबाट कमलराज रेग्मी – नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी
क्षेत्र नम्बर ९५ नुवाकोट दक्षिण पूर्वबाट जमानसिंह गुरुङ – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर ९६ नुवाकोट दक्षिण पश्चिमबाट यमबहादुर ठकुरी – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर ९७ नुवाकोट मध्यबाट डिकबहादुर गुरुङ – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर ९८ नुवाकोटबाट धीरबहादुर गुरुङ – संयुक्त प्रजातन्त्र पार्टी
क्षेत्र नम्बर ९९ पोखरा पश्चिबाट मीनबहादुर गुरुङ – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर १०० पोखरा मध्यबाट श्रीकानत अधिकारीः नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर १०१ पोखरा पूर्वबाट नरेन्द्रजङ गुरुङ – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर १०२ पोखरा दक्षिण पश्चिमबाट पद्मबहादुर आले – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर १०३ पोखरा दक्षिण पूर्वबाट श्रीभद्र शर्मा – नेपाली कांग्रेस
क्षेत्र नम्बर १०४ गोरखाबाट विश्वनाथ सुवेदी – राष्ट्रिय गोरखा परिषद
क्षेत्र नम्बर १०५ गोरखाबाट कोमलबहादुर कुँवर – राष्ट्रिय गोरखा परिषद
क्षेत्र नम्बर १०६ धादिङबाट ललितबहादुर घले – राष्ट्रिय गोरखा परिषद
क्षेत्र नम्बर १०७ धादिङबाट भरतशमशेर जबरा – राष्ट्रिय गोरखा परिषद
क्षेत्र नम्बर १०८ नुवाकोटबाट देववीर पाण्डे – राष्ट्रिय गोरखा परिषद
क्षेत्र नम्बर १०९ नुवाकोटबाट भीमबहादुर कार्की – राष्ट्रिय गोरखा परिषद
(२०७९ साउन ३० गते यी हुन् नेपालको प्रथम आम निर्वाचनमा विजयी १०९ सांसद शीर्षकमा पहिलो पटक नेपाल प्रेसबाट प्रकाशित सामग्रीलाई अद्यावधिक गरी निर्वाचन दिवसको सन्दर्भमा पुनः प्रकाशन गरिएको हो ।)
प्रकाशित: २०८० फागुन ७ गते १०:२१
प्रतिक्रिया
सम्बन्धित खवर
