छैटौं एशियाली जनसंख्या सम्मेलन काठमाडौंमा आयोजना हुँदै, ५० देशका ७०० बढी सहभागी हुने

काठमाडौं । दक्षिण एशियाका हिमाली देश नेपाल, जहाँ जनसांख्यिकीय चुनौती र सम्भावना दुवैलाई पछिल्लो समय नजिकबाट अनुभव गरिएको छ, यो साता एशियाली क्षेत्रको जनसंख्या सम्बन्धी सबैभन्दा ठूलो सम्मेलनको केन्द्र बन्ने भएको छ ।

छैटौं एशियाली जनसंख्या सम्मेलन (एपीसी) मंसिर १२ देखि १५ (नोभेम्बर २७ देखि ३०) सम्म काठमाडौंको सोल्टी होटेलमा आयोजना हुँदैछ, जसमा ५० देशका ७०० भन्दा बढी जनसंख्या विज्ञ, नीति निर्माता, र अनुसन्धानकर्ता सहभागी हुने जनाइ एको छ ।

त्रिभुवन विश्वविद्यालयअन्तर्गत केन्द्रीय जनसंख्या विभाग र एशियन पपुलेसन एसोसिएसन (एपीए) को सहकार्यमा आयोजना हुने यो सम्मेलनले विश्वव्यापी जनसांख्यिकीय परिवर्तनहरू, सामाजिक–आर्थिक प्रभावहरू, र जनसंख्या व्यवस्थापनका चुनौतीहरूमा केन्द्रित बहस प्रस्तुत हुने आयोजन समिति संयोजक, प्रा. डा. योगेन्द्र बहादुर गुरुङले बताएका छन् ।

नेपालले यो प्रतिष्ठित कार्यक्रम पहिलो पटक आयोजना गर्न लागेको हो। यसअघि यो सम्मेलन नयाँ दिल्ली (२०१०), बैंकक (२०१२), क्वालालम्पुर (२०१५), सांघाई (२०१८), र जकार्ता (२०२१) मा सम्पन्न भएको थियो ।

सम्मेलनमा १७ वटा मुख्य विषयगत शीर्षकमा ४०० वटा कार्यपत्र प्रस्तुत गरिनेछ । यी कार्यपत्रहरूले जनसंख्या वृद्धिका विभिन्न पक्षहरू, जस्तै जनसंख्या वृद्धावस्था, सहरीकरण, आप्रवासन, लैंगिक मुद्दा, र सार्वजनिक स्वास्थ्य जस्ता विषयमा छलफल गर्नेछन् ।

नेपालमा भइरहेको जनसांख्यिकीय परिवर्तनका महत्त्वपूर्ण पक्षहरूमा विज्ञहरूले छलफल गरी जापान, चीन, र दक्षिण कोरियाजस्ता देशहरूका अनुभवहरूबाट पाठ सिक्ने प्रयास गर्नेछन् । नेपालका बदलिंदो जनसंख्या नीतिमा यस सम्मेलनले सकारात्मक प्रभाव पार्ने अपेक्षा गरिएको छ ।

प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले सम्मेलनको उद्घाटन गर्नेछन् । पूर्वप्रधानमन्त्रीहरू शेरबहादुर देउवा र पुष्पकमल दाहाललाई विशेष अतिथिका रूपमा आमन्त्रित गरिएको छ । उद्घाटन सत्रमा महिला सशक्तीकरणको विषयलाई पनि जोड दिइनेछ, जसमा सातवटै प्रदेशका महिला उपसभामुखहरूलाई विशेष प्रस्तुतिका लागि आमन्त्रण गरिएको नेपाल जनसंख्या संघ (पान) का अध्यक्ष पद्म प्रसाद अधिकारीले जानकारी दिएका छन् ।

विज्ञहरूले यो सम्मेलनलाई ज्ञान आदानप्रदान र नीति नवप्रवर्तनको प्लेटफर्मका रूपमा लिने विश्वास व्यक्त गरेका छन् । सम्मेलनका मुख्य आयोजक समितिका संयोजक गुरुङले भने, ‘नेपालको जनसंख्या महत्वपूर्ण संक्रमणको चरणमा छ । यस्ता परिवर्तनबाट गुज्रिएका देशहरूको अनुभवबाट सिक्न पाउँदा जनसंख्या व्यवस्थापनमा ठोस समाधानको मार्गचित्र पाउन सकिन्छ ।’

राष्ट्रिय तथ्यांक कार्यालयका उपप्रमुख तथ्यांक अधिकृत डा. हेमराज रेग्मीले सम्मेलनका मुख्य सत्रहरूमा नेपालको पछिल्लो जनगणनाका तथ्यांकहरू प्रस्तुत गर्नेछन् ।

सन् २०१० मा स्थापना भएको एशियन पपुलेसन एसोसिएसनले क्षेत्रीय जनसांख्यिकीय मुद्दाहरूमा संवाद र सहकार्य गर्नका लागि यी सम्मेलनहरूको आयोजना गर्दै आएको छ । विगतका संस्करणहरूले नीतिगत निर्णयमा मार्गदर्शन गर्ने र क्षेत्रीय सहकार्यलाई सुदृढ गर्ने महत्त्वपूर्ण भूमिका खेलेका छन् ।

अब केही दिन मात्र बाँकी रहँदा, सरोकारवालाहरू यस सम्मेलनले प्रमुख जनसांख्यिकीय मुद्दाहरू सम्बोधन गर्ने र क्षेत्रीय जनसंख्या बहसमा नेपालको भूमिका सशक्त बनाउने विश्वास लिएका छन् ।

सम्मेलनबारे थप जानकारीका लागि सम्मेलनको विषयमा थप जानकारी लिन यस लिंकमा क्लिक गर्न सकिन्छ ।