राउटेको स्वास्थ्यमा नबिल बैंकको चासो- गिरीघाटमा १३७ जनाको नि:शुल्क उपचार

लोपोन्मुख राउटे समुदाय स्वास्थ्य परीक्षणका लागि हत्तपत्त स्वास्थ्य संस्था पुग्दैनन् । जंगलमा फिरन्ते जीवन बिताउने राउटेहरूमा विभिन्न किसिमका स्वास्थ्य समस्याहरू हुँदै आएका छन् । तर, उनीहरू जडिबुटीमै बढी भर पर्छन् ।

सोमबार सुर्खेतको वीरेन्द्रनगर–२ को गिरीगाटमा स्वास्थ्य परीक्षण लागि एउटा टोली पुग्यो । त्यस दिन आफू बस्ने ठाउँमा स्वास्थ्य शिविरका लागि टोली आउँदै छ भनेर मुखिया सूर्यनारायण शाहीले सबैलाई जानकारी गराए ।

राउटेहरूको स्वास्थ्य परीक्षणका लागि टोली आउँदै भन्ने अगाडी नै जानकारी पाएका मुखिया शाहीले सबै राउटेहरूलाई स्वास्थ्य परीक्षण गराउन भनेका थिए । सोही अनुसार उनीहरू शिविरमा जम्मा भए ।

‘हामीलाई जाँच गराउन आउनु भयो, हामी खुसी भएका छौँ’, स्वास्थ्य शिविरका लागि राउटे बस्ती पुगेको टोलीसँग राउटेका मुखिया सूर्य नारायण शाहीले भने ।

नबिल बैंकले स्वास्थ्य पोषण शिक्षा तथा कृषि अनुसन्धान सेवा कार्यालय (हर्ड नेपाल) को संयुक्त आयोजना तथा जनस्वास्थ्य सेवा कार्यालय सुर्खेतसँगको समन्वयमा स्वास्थ्य शिविर  सञ्चालन गरिएको थियो । उक्त शिविरमा उनले आफ्नो समस्या सुनाउँदै अगाडि भने, ‘खोकी लागिरहेको छ । टाउको पनि दुखिरहन्छ । कहिलेकाहीँ खुट्टा पनि दुख्छ ।’

चिकित्सकले उनको जाँच गराएर । औषधि दिए र उनलाई खाने तरिका सिकाए ।

निःशुल्क स्वास्थ्य परीक्षणमा सहभागी हुँदै ६४ वर्षीय राम बहादुर शाहीले भने, ‘घरिघरि रिङटा लागिरहन्छ । यस्तो भएको धेरै भइसक्यो । निको भएको छैन ।’

उपचारका लागि अस्पताल जानु पर्दैन भनेर चिकित्सकको प्रश्नमा उनले भने, ‘यही दबाई मुलो गरिरहेको छु ।’ उनको स्वास्थ्य परीक्षण गरेर चिकित्सकले औषधि दिएका छन् । उनलाई त्यो औषधि कसरी खाने भन्नेबारे पनि सिकाइ दिएका छन् ।

ज्वरोले ग्रसित भएकी २० वर्षीय हिरा शाहीले पनि शिविरमा परीक्षण गराइन् । अब निको हुन्छु भन्नेमा विश्वास रहेको भन्दै खुसी व्यक्त गरिन् ।

गिरीघाटमा अस्थायीरुपमा बसोबास गरिरहेका राउटे समुदायका १३७ जना सहभागी भएका थिए । जसमा ५९ महिला र ७८ पुरुष रहेका छन् ।

शिविरमा सहभागी भएका अधिकांश राउटेहरूमा पाठेघरको समस्या, रुघाखोकी, निमोनिया, छाला रोग, उच्च रक्तचाप लगायतको समस्या देखा परेको छ ।

कर्णाली प्रदेश अस्पताल सुर्खेतका सर्जन डा. सुजन सापकोटाको नेतृत्वमा चार विशेषज्ञ चिकित्सकको टोलीले राउटे समुदायमा मौसमी रुघाखोकी, निमोनिया, छाला रोग, ग्यास्ट्रिक, तथा महिलाहरूमा पाठेघर र ढाड दुखाइका समस्या परीक्षण गरी औषधि वितरण गरेको थियो । जुका, भिटामिन, र आइरन चक्की जस्ता औषधिहरू पनि उपलब्ध गराइएको थियो ।

राउटे समुदायमा पोषणको कमी, अस्वस्थ जीवनशैली र सरसफाइको अभावका कारण विभिन्न रोगहरू देखा पर्ने समस्या रहेको कारण यो समाजलाई केन्द्रित गरे शिविर स्वास्थ्य शिविर चलाइएको गरिएको नबिल बैंकका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत ज्ञानेन्द्रप्रसाद ढुंगानाले बताए । स्वास्थ्य शिविरले राउटे समुदायका व्यक्तिहरूको स्वास्थ्य जाँच, सरसफाइको महत्वबारे जागरूकता, र स्वास्थ्य सेवामा पहुँच उपलब्ध गराएको उनले बताए ।

सीईओ ढुंगानाले भने, ‘राउटे समुदायको विशिष्ट सांस्कृतिक मान्यता र जीवनशैलीलाई सम्मान गर्दै, उनीहरूको स्वास्थ्य सुधारका लागि यो शिविर सञ्चालन गरिएको हो । शिविरले स्वास्थ्य सचेतना बढाउने र सेवा पहुँचलाई थप सुदृढ बनाउने छ ।’

कार्यक्रममा बराहताल गाउँपालिका अध्यक्ष भिमबहादुर भण्डारीले नेपालकै लोपोन्मुख जातीको बस्तीमा आएर स्वास्थ्य शिविर चलाउनु सराहनीय कार्य रहेको बताए । राउटेहरूको समग्र विकासको लागि गाउँपालिका लगायत समग्र प्रदेश र संघीय सरकारको नै मुख्य जिम्मेवारी रहेको उनले बताए ।

विपन्न समाजको सामाजिक उन्नयनमा बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरूले सहयोग गर्दा अझ सजिलो भएको उनले बताए । उनले नबिल बैंकको यस सहयोगको लागि धन्यावाद दिँदै आगामी दिनमा पनि अझ सहयोगको अपेक्षा गरेको बताए ।

नबिल बैंकले आफ्नो सामाजिक उत्तरदायित्व अन्तर्गत समाजमा सकारात्मक परिवर्तन ल्याउने विभिन्न सामाजिक कार्यहरू गर्दै आएको छ ।  भविष्यमा पनि समाजको समग्र सुधारका लागि यस प्रकारका कार्यक्रमलाई निरन्तरता दिने नबिल बैंकले जनाएको छ ।

तस्बिरः– नबिल बैंक