तरलता अभाव देखाउँदै ब्याजदरमा मनपरी, प्रिमियम दर बढाएर १२ प्रतिशतसम्म असुल्दै बैंकहरू – Nepal Press

तरलता अभाव देखाउँदै ब्याजदरमा मनपरी, प्रिमियम दर बढाएर १२ प्रतिशतसम्म असुल्दै बैंकहरू

काठमाडौं । नेपालका बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरूले ब्याजदर आक्रमकरूपमा बढाउन थालेका छन् । आधार दर नबढाए पनि बैंकहरूले प्रिमियम दरमा खेल्न सुरू गरेका छन् ।

आधारदरलाई यथावत राखेर प्रिमियमदर ६ प्रतिशतसम्म तोकेर ऋणीलाई ब्याजदर बढेको पत्र धमाधाम पठाउन थालेका छन् । केन्द्रीय बैंकको तथ्यांकअनुसार भारित औषत ब्याजदर ८ दशमलब ४८ प्रतिशत रहे पनि बैंकहरूले १२ प्रतिशतसम्म ब्याजदर असुली गर्न थालेका छन् ।

महिनैपिच्छे बैंकको ब्याजदर बढेपछि ठूला ऋणीहरु आतंकित बन्न थालेका छन् । एकजना व्यवसायीले एनआईसी एसिया बैंकबाट लिएका दुई दीर्घकालीन कर्जाको ब्याजदर फरक-फरक कायम गरेर बैंकले पत्र थमाएको छ ।

असोज महिनाका लागि एनआईसी एसिया बैंकले आधार दर ६.८४ प्रतिशत तोकेको छ ।

तर, एकै ऋणीका दुई कर्जामा फरक-फरकरूपमा उच्च प्रिमियम दर कायम गरिएको छ । पहिलो कर्जाका लागि ४.६६ प्रतिशत प्रिमियमदर तोकेर ११.५ प्रतिशत ब्याजदर कायम गरेको छ । यसैगरी दोस्रो कर्जाका लागि आधार दरमा ५ प्रतिशत प्रिमियम दर तोकेर ११.८४ प्रतिशत ब्याजदर कायम गरिएको छ ।

नेपाल राष्ट्र बैंकका प्रवक्ता देवकुमार ढकाल आधार दरमा बैंकहरूले ६ प्रतिशतसम्म प्रिमियदर लिन पाउने बताउँछन् । ऋणी असल भएमा प्रिमियम दर कम हुने र खराब भएमा प्रिमियम दर बढी तोकिने उनको भनाइ छ ।

‘बैंकहरूले ६ प्रतिशतसम्म कर्जाको वर्गिकरणनुसार प्रिमियम दर तोक्न सक्ने व्यवस्था छ । तर, असल भएमा बैंकहरुले कम र खराव कर्जा भएमा बढी प्रिमियम तोक्ने छुट बैंक तथा वित्तीय संस्थालाई छ’, ढकालले बताए ।

नियमित साँवा ब्याज भुक्तानी गर्दा पनि प्रिमियम गत महिनाको तुलनामा करिब १.५ प्रतिशतले बढाइएको व्यवसायीहरु बताउछन् ।

‘कर्जाको साँवा ब्याज नियमितरूपमा भुक्तानी गर्दै आएकाले खराब ऋणीको सूचीमा पनि परेको छैन । तर, बैंकले असोज महिनाको ब्याजदर करिब डेढ प्रतिशतले बढाएर पठाएको छ’, एक व्यवसायीले भने ।

तरलताको समस्या देखाउँदै ब्याजदर वृद्धि

एनआईसी एसिया बाहेक थुप्रै बैंक तथा वित्तीय संस्थाले तरलताको समस्या देखाउदै ऋणीसँग महँगो ब्याजदर असुल गरिरहेका छन् । नेपाल राष्ट्र बैंकले सीडीडी अनुपात हटाएर सीडी अनुपात लागु गरेपछि तरलतामा दबाब परेको बैंक तथा वित्तीय संस्थाले बताउदै आएका छन् ।

नेपाल राष्ट्र बैंकले ८५ प्रतिशतको सीसीडी अनुपातलाई हटाएर ९० प्रतिशत सीडी अनुपात कायम गरेको छ । मौद्रिक नीति जारी हुँदा नै अधिकांश बैंक तथा वित्तीय संस्थाको सीडी अनुपात ९० प्रतिशतको सिमा नाघिसकेको बताउदै ब्याजदर बढ्ने चेतावनी दिदै आएका थिए ।

मौद्रिक नीति जारी भएको १ महिना नपुग्दै नेपालका अधिकांश बैक तथा वित्तीय संस्थाले साधारण निक्षेपको ब्याजदर बढाएका छन । निक्षेपको ब्याजदर बढेपछि कर्जाको ब्याजदर समेत बढेको छ ।

पछिल्लो समय नेपालका बैंक तथा वित्तीय संस्थाले संस्थागत निक्षेप तान्नका लागि ब्याजदर निकै उच्च बनाएका हुन । कतिपय बैंक तथा वित्तीय संस्थाले असोज महिनामा आएर ब्याजदर बढाएपछि केन्द्रीय बैंक बढेको ब्याजदर तुरुन्त घटाउन निर्देशन दिएको थियो ।

केन्द्रीय बैंकको उक्त निर्देशनलाई कतिपय बैंक तथा वित्तीय संस्थाले असोज महिनामा आएर बढाएको ब्याजदर घटाएका छन् भने केहीले अझै घटाएका छैनन् । यसैगरी साधारण निक्षेप र मुद्दतिको ब्याजदरबीचको स्प्रेड दर साँघुरो बनाउँदै लगेपछी नेपाल राष्ट्र बैंकले बैंक तथा वित्तीय संस्थालाई त्यसो नगर्न निर्देशन भनेको छ ।

तर, अधिकांश बैंक तथा वित्तीय संस्थाले यही मौका छोपेर स्पेडरेट कम गरेर धमाधम नाफा कमाउन थालेका छन् । अहिले स्प्रेडरेट न्यूनतम ४ दशमलब ४ प्रतिशत कायम राख्नुपर्ने भएपनि अधिकांश वित्तीय संस्थाले यसको पालना गरेका छैनन् ।

बैंकिङ प्रणालीमा बजारमा तरलता अभाव हुन थालेपछि भदौयता नेपाल राष्ट्र बैंकले खुल्ला बजार कारोबारमार्फत पटक- पटक गरी करिब ७५ अर्ब रूपैयाँ तरलता इन्जेक्ट गरिसकेको छ । नेपाल राष्ट्र बैंकले सञ्चालन गरेको खुल्ला कारोबार मार्फत उपलब्ध गराएको तरलता लिनका लागि ब्याजदर कोरिडर सम्वन्धी कार्यविधि २०७६ को पालना गर्दै नेपाल राष्ट्र बैंकमा खाता खोली ’मास्टर मर्चेज एग्रिमेन्ट’गरेको हुनुपर्छ ।

यस कारण सबै वित्तीय संस्थाले नेपाल राष्ट्र बैंक तथा वित्तीय संस्थाका नीतिगत प्रावधानका कारण तरलता लिन नसक्ने अवस्थामा रहेको जानकारहरू बताउँछन् ।

यसका लागि नेपाल राष्ट्र बैंकले सीडी अनुपात खारेजी गर्नुपर्नेमा बिज्ञहरुले जोड दिँदै आएका छन् । ९० प्रतिशतको सीडी अनुपात हटाएर ८५ प्रतिशतको सीसीडी अनुपात नै कायम गर्नुपर्नेमा जोड दिएका छन् ।

पछिल्लो समय करिब १ साताको बजेट सटडाउनका कारण नेपाल सरकारको खर्च प्रभावित हुँदा तरलता अभावको समस्यालाई थप जटिल बनाउँदै ब्याजदर बढेको देखिन्छ । असोज ७ गते बजेट प्रमाणिकरण भएपछि सरकारले खर्च गर्ने बैधानिकता पाएपनि अपेक्षित खर्च गर्न सकेको देखिदैन् । जसले गर्दा बजारमा तरलताको समस्या गहिरिँदै गएको छ ।

यसले शेयर बजार प्रभावित भइसकेको छ भने नेपालको सम्पूर्ण अर्थप्रणाली थप प्रभावित बन्ने संकेतहरू देखा परेका छन् ।


प्रतिक्रिया

One thought on “तरलता अभाव देखाउँदै ब्याजदरमा मनपरी, प्रिमियम दर बढाएर १२ प्रतिशतसम्म असुल्दै बैंकहरू

  1. यस कारण वैँकहरूले हरेक वर्ष सिमित ग्राहकबाट मात्र अरवाैँ नाफा कमाउदा रहेछन्। सम्वन्धित निकायले नियन्त्रण गर्नुपर्याे।

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *