स्वामिकार्तिकमा माओवादीको विद्रोह- नेकपा एसलाई सघाउन केन्द्रको सर्कुलर, एमालेलाई भोट हाल्ने गाउँ कमिटीको निर्णय

कैलाली । आगामी मंसिर १६ गते बाजुराको स्वामिकार्तिक खापर गाउँपालिकाको उपाध्यक्षको उपनिर्वाचनको क्रममा माओवादी केन्द्रभित्र चरम विवाद देखिएको छ ।

मङ्सिर २ गते माओवादी केन्द्रबाट उम्मेदवार बनेकी राजुकुमारी विकले उम्मेदवारी फिर्ता लिँदै एमालेलाई साथ दिने भनेपछि माओवादीभित्रै तरङ्ग पैदा भएको हो । विपक्षी घटकमा रहेका बेला सत्ता गठबन्धनलाई साथ दिने माओवादी केन्द्र गाउँ कमिटीको निर्णयपछि माओवादी उम्मेदवार ब्याक भइन् र एमालेलाई जिताउने गरी प्रचारप्रसारमा जुटिन् ।

माओवादीले उम्मेदवारी फिर्ता लिएर एमालेलाई साथ दिने भन्दै प्रचार प्रसारमा जुटेको करिब एक सातापछि प्रदेश इन्चार्जले माओवादीको समर्थन नेकपा एसलाई समर्थन गर्न निर्देशन दिएका छ्न् ।

माओवादी केन्द्र सुदूरपश्चिमका इन्चार्ज गिरिराजमणि पोखरेलले लिखित रूपमा नेकपा एसको तर्फबाट उपाध्यक्षकी उम्मेदवार जवा शाहीलाई समर्थन गर्न निर्देशनसँगै माओवादीभित्रको विवाद थप छरपस्ट भएको छ ।

‘उपनिर्वाचनमा माओवादी केन्द्रको गाउँपालिका समितिले एमाले उम्मेदवारलाई समर्थन गर्ने निर्णय गर्दै भोट हाल्न निर्देशन गरेको र माओवादी केन्द्रबाट उम्मेदवारी फिर्ता लिएर राजुकुमारी विक एमालेको चुनाव प्रचारमा सहभागी भएको सम्बन्धमा यो पार्टीको केन्द्रीय नीति र निर्देशन विपरीत क्रियाकलाप रहेको छ,’ पोखरेलले भनेका छन्, ‘केन्द्रमा समाजवादी मोर्चालाई बलियो बनाउने तथा माओवादी केन्द्र र एकीकृत समाजवादीको बीचमा गठबन्धन गरेर जाने भन्ने सहमति भएको छ । त्यसैले एकीकृत समाजवादीकी उम्मेदवार जवा शाहीलाई मतदान गर्न निर्देशन गरिन्छ ।’

यहाँ नेपाली कांग्रेसले पुतलीसरा शाही, नेकपा एमालेले सुलोचना कुमारी भण्डारी बुढा, माओवादी केन्द्रले राजुकुमारी विक र नेकपा एसले जवा शाहीलाई उम्मेदवार थिए । माओवादीले उम्मेदवारले गाउँ कमिटीको निर्णय अनुसार आफूले उम्मेदवारी फिर्ता दिएको बताइन् ।

‘गाउँ कमिटीले उम्मेदवारी फिर्ता लिने निर्णय गरेको हो त्यही अनुसार मैले उम्मेदवारी फिर्ता लिए ’ उनले भनिन्, ‘तल्लो तहका सबै नेता कार्यकर्ताको सुझाव र निर्णयपछि म एमाले जिताउने अभियानमा लागेको हुँ ।’

माओवादी जिल्ला सचिव रमेश विकलेले गाउँ कमिटीको आधिकारीका निर्णयपछि आफूहरूले एमालेलाई समर्थन गरेको बताए । उनले उम्मेदवारी फिर्ता लगत्तै आउनु पर्ने निर्देशन निकै ढिलो आएको बताए ।

‘गाउँ कमिटीले गरेको निर्णय अनुसार हामी अगाडि बढेका हौँ ।त्यो पनि एक हप्ता भन्दा बढि भइसक्यो निर्देशन चाँडै आउनु पर्ने फेरी गाउँ कमिटीको बैठकबाट केही नयाँ निर्णय गर्न सकिन्थ्यो तर, आज रातिबाट मौन अवधि सुरु हुँदै छ भेला, छलफल गर्न पाइँदैन ’, उनले भने, ‘गाउँ कमिटीले गरेको निर्णय अनुसार नै हामी अगाडि बढ्छौँ । ’

सबैको जित्ने दाबी

माओवादीले उम्मेदवारी फिर्ता लिएपछि अहिले कांग्रेस एमाले र नेकपा एस भिड्ने भएका छन् । कांग्रेस र एमालेको मुख्य प्रतिस्पर्धा हो । यस्तो अवस्थामा नेकपा एकीकृत समाजवादीले आफूले सम्मानजनक मत पाउने कि एमाले वा कांग्रेस मध्ये एकलाई अघोषित रुपमा साथ दिने भन्ने विषयमा आन्तरिक छलफल भइरहेको छ ।

नेकपा एकीकृत समाजवादीका जिल्ला अध्यक्ष पुर रावतले भने माओवादीको आधिकारिक समर्थन आफूहरूलाई रहेको भन्दै जित सुनिश्चित भएको बताएका छन् ।‘माओवादीका उम्मेदवारसहितका कोही नेताहरू मात्रै त्यता लाग्नु भएको हो अरू सबै समाजवादी मोर्चा अन्तर्गत हामीसँगै हुनुहुन्छ ’, उनले भने, ‘अहिले पनि माओवादी, हामी र विप्लव समूहबिच छलफल भइरहेको छ हामी एक भएर जान्छौँ । ’

एमाले जिल्ला अध्यक्ष लाल बहादुर ओलीले भने मतदाता रहेको क्षेत्रका माओवादीले एमालेलाई लिखित समर्थन गरिसकेको र केही बाहिरका माओवादीले मात्रै विरोध जनाएको बताए । ‘स्वामिकार्तिक खापर गाउँपालिका कमिटीको निर्णय अनुसार हामीले सहकार्य गरेका हौँ । त्यहाँ नेकपा एमालेको उम्मेदवारलाई मतदान गर्न उहाँहरू तयार हुनुभएको छ । बाहिरका केही नेताहरूको रुचि फरक हो ’ उनले भने, ‘मतदानस्थल क्षेत्रका माओवादी साथीहरूले प्रस्ट भनिसक्नु भएको छ । एमाले बलियो रहेको क्षेत्रमा माओवादीको पनि साथ पाउँदा हाम्रो जित सुनिश्चित छ । ’

एमाले, माओवादी र नेकपा एकीकृत साजवादीबिचको विवाद तिक्तता र गुटबन्दीको फाइदा उठाउँदै यस पटक पनि बाजी मार्ने दाउनमा नेपाली कांग्रेस छ ।
‘माओवादी र नेकपा एकीकृत समाजवादीको मत पनि हामीलाई आउँछ । एमालेका नेता कार्यकर्ता पनि कांग्रेसमा आइरहनु भएको छ । अहिले पनि हाम्रो सम्भावना राम्रो छ । हामी जित्छौँ’ कांग्रेस जिल्ला सभापति रामसिंह रावले भने, ‘अघिल्लो पटक जितेको क्षेत्रमा हामी फेरि जित्छौँ । ’

माओवादीले एमालेलाई समर्थन गर्दा र नेकपा एकीकृत समाजवादीले आफ्नो आफैसँग सुरक्षित राख्दा कांग्रेसको जित सहज भने छैन । एमालेको आफ्नो मतमा माओवादीको पनि मत मिल्दा एमाले पनि जित्ने भन्दै दाबी गरिरहेको छ । नेकपा एकीकृत समाजवादीले पनि आफ्नो जित भन्दै प्रचार गरिरहेको छ ।

२०७९ को निर्वाचनमा एमाले काङ्ग्रेसकै प्रतिस्पर्धामा कांग्रेस उम्मेदवार विजयी भएका थिए । उपाध्यक्षमा कांग्रेस मैना जोशीले एक हजार ८१० ल्याएर विजयी हुँदा उनकी प्रतिद्वन्द्वी नेकपा (एमाले)की सुलोचना भण्डारी बुढाले एक हजार ६३७ ल्याएकी थिइन् ।

त्यस्तै माओवादी केन्द्रका सुरेशबहादुर रोकायाले एक हजार २१३ र स्वतन्त्र उम्मेदवार वीरसिंह विकले ४१ मत ल्याएका थिए ।यहाँ माओवादीले अध्यक्षमा नेकपा एकीकृत समाजवादीलाई र उपाध्यक्षमा नेकपा एकीकृत साजवादीले माओवादीलाई साथ दिएको थियो ।

७ हजार ४ सय ६० मतदाताले मतदानमा भाग लिन पाउने छन् । ती मध्ये सबैभन्दा बढी २ हजार १० मत ३ नम्बर वडा जुकोटमा छन् ।

मैनादेवी जैसीको निधन पछि मङ्सिर १६ गते उपनिर्वाचन हुन लागेको हो । उनी कांग्रेसबाट निर्वाचित हुन् ।